Τα δυο Ποντιακά “προσφυγικά” χωριά του Δήμου Ακτίου-Βόνιτσας, Άγιος Νικόλαος Βόνιτσας και Άγιος Νικόλαος Κατούνας

Οι Πόντιοι που υπέστησαν τα δεινά της Γενοκτονίας και του ξεριζωμού, δεν μπορούν παρά να στέκονται δίπλα σε όλους τους ξεριζωμένους και κατατρεγμένους αυτού του κόσμου.

Η γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου αναφέρεται σε σφαγές και εκτοπισμούς εναντίον Ελληνικών πληθυσμών στην περιοχή του Πόντου που πραγματοποιήθηκαν από το κίνημα των Νεότουρκων κατά την περίοδο 1914-1923. Οι μέθοδοι που χρησιμοποιήθηκαν ήταν η εκτόπιση, η εξάντληση από έκθεση σε κακουχίες, τα βασανιστήρια, η πείνα και η δίψα, οι πορείες θανάτου στην έρημο και συχνότατα οι εν ψυχρώ δολοφονίες ή εκτελέσεις.

Κατόπιν εισήγησης του τότε Πρωθυπουργού Ανδρέα Παπανδρέου, η Βουλή των Ελλήνων αναγνώρισε τη γενοκτονία το 1994 και ψήφισε την ανακήρυξη της 19ης Μαΐου ως «Ημέρας Μνήμης για τη Γενοκτονία των Ελλήνων στο Μικρασιατικό Πόντο». Το 1998 η Βουλή ψήφισε ομόφωνα την ανακήρυξη της 14ης Σεπτεμβρίου ως «ημέρα εθνικής μνήμης της Γενοκτονίας των Ελλήνων της Μικράς Ασίας από το Τουρκικό Κράτος».

Δύο είναι οι περιοχές που εγκαταστάθηκαν Έλληνες του Πόντου και της Μικράς Ασίας,

Στην περιοχή μας, περίπου ήρθαν το 1923-25.

Στην συνέχεια Χτίστηκαν τα Προσφυγικά Αγιος Νικόλαος Βόνιτσας και Αγιος Νικόλαος Κατούνας

Αγιος Νικόλαος Κατούνας
Στο κέντρο του τριγώνου που σχηματίζουν τα χωριά Αετός, Κατούνα και Κωνωπίνα και στις ανατολικές παρυφές του υψώματος Ψάρι βρίσκεται ο μικρός οικισμός του Αγίου Νικολάου Κατούνας (υψόμ. 280 μ.).

Το όνομά του το χωριό το οφείλει στο μοναστήρι του Αγίου Νικολάου, που είναι κτισμένο σε γειτονικό με τον οικισμό ύψωμα και για πολλά χρόνια χρησιμοποιούνταν ως ενοριακός ναός του χωριού. Με την εργατικότητά τους και την υπομονή τους οι φιλοπρόοδοι Μικρασιάτες έφτιαξαν ένα όμορφο μικρό χωριό και ζούσαν αρχικά αρμονικά. Προτίμησαν αυτές τις περιοχές για να αποφύγουν τον εκτουρκισμό.

Αρχικά ήρθαν γύρω στις 70 οικογένειες, όμως δεν έμειναν όλες εκεί, αλλά, λόγω των προστριβών για τα μοναστηριακά κτήματα, κυρίως με τους κατοίκους του Αετού τότε, οι περισσότεροι έφυγαν και έμειναν μόνο 16 οικογένειες.

Αποσπάστηκε από την κοινότητα Αετού και προσαρτήθηκε στην Κατούνα βάσει του διατάγματος 24-1-1934 ΦΕΚ 34/ Α1 1934.

Νοτιοανατολικά του χωριού υπάρχει η μοναδική βρύση από την οποία υδρευόταν το χωριό μέχρι που δημιουργήθηκε το εσωτερικό δίκτυο ύδρευσης, με το λεγόμενο «ΣΥΞ» (Σύνδεσμο Ύδρευσης Ξηρομέρου), που φέρνει νερό από τα Αχυρά. Κατασκευάσθηκε μια δεξαμενή 50 κυβικών σε ψηλό σημείο του χωριού και από εκεί καταμεριζόταν σε κάθε νοικοκυριό.

Οι κάτοικοι του Αγίου Νικολάου, «τα Πρόσφυγα», όπως συνήθως ονομάζεται από τους κατοίκους των άλλων χωριών, είναι πρόσχαροι καλοσυνάτοι, ήπιοι και ανοιχτόκαρδοι άνθρωποι. Ήταν πάντα εργατικοί και χαμηλών τόνων, έτσι σιγά-σιγά εισχώρησαν στην κοινωνία της Κατούνας και της γύρω περιοχής.

Στη μέση του χωριού βρίσκεται ο νέος ενοριακός ναός, που για πολλά χρόνια ήταν χωρίς όνομα.

Το 2011 εγκαινιάσθηκε από το Μητροπολίτη Αιτωλίας και Ακαρνανίας κ. Κοσμά και τον αρχιμανδρίτη Νεκτάριο Τριάντη και του δόθηκε το όνομα του Αγίου Νικόδημου του Αγιορείτη, που πανηγυρίζει στις 14 Ιουλίου.

Το 1971 το χωριό είχε 151 κατοίκους. Στις περισσότερες απογραφές ο πληθυσμός του αναφέρεται μαζί με την Κοινότητα Κατούνας. Αλλά και στις εκλογές ψηφίζουν σε εκλογικό τμήμα της Κατούνας.

Το χωριό δυστυχώς δεν εκλέγει πρόεδρο και υπάγεται στον πρόεδρο της Κατούνας. Σήμερα ο Άγιος Νικόλαος έχει γίνει ένα όμορφο μικρό γραφικό χωριό, όμως υπέστη και αυτός το πλήγμα της μετανάστευσης, όπως και ολόκληρη η ελληνική επαρχία.

Από το 2006, που ολοκληρώθηκε ο δρόμος Άγιος Νικόλαος-Κωνωπίνα ενώνοντας τα δύο χωριά, μειώθηκε η απόσταση από τον Άγιο Νικόλαο προς το Αγρίνιο και την Εθνική οδό.

Σήμερα το χωριό ανήκει στο Δήμο Ακτίου-Βόνιτσας, όπως και όλα τα χωριά και οι οικισμοί του πρώην Δήμου Μεδεώνος.

Τα σπίτια σήμερα είναι περίπου στα 40. Από τις λιγοστές οικογένειες που μένουν σήμερα στον Άγιο Νικόλαο είναι οι: Φυτοπούλου, Καρασάββα, Ταφιάδη, Αναστασιάδη, Τζάκη, Πετσινού, Σαββίδη, Βαρυβακίδου, Λιάπη κ.ά.

Κύρια ασχολία των κατοίκων είναι πλέον η κτηνοτροφία. «Σημαία» τους είναι το μοναστήρι του Αγίου Νικολάου, που το παρέλαβαν ένα εγκαταλειμμένο ερείπιο και κατόρθωσαν από μόνοι τους να το μετατρέψουν σε ένα από τα πιο αξιόλογα μοναστήρια της Αιτωλοακαρνανίας, αφού όλοι τους αφιερώθηκαν σε αυτόν το σκοπό. Με την προσωπική τους εργασία, αλλά και δωρεές συγχωριανών τους, στο εσωτερικό ή εξωτερικό, έφτιαξαν τα πάντα, όμορφα κελιά, υποστύλωσαν το καθολικό, τις αίθουσες συναγωγής, έφτιαξαν τεράστιους πλακόστρωτους χώρους, μαντρότοιχους και δρόμους γύρω – γύρω και μια τεράστια πλατεία στο εξωτερικό του.

Έξω από το ναό έστησαν και μνημείο με την επιγραφή:

«ΕΙΣ ΜΝΗΜΗΝ ΟΣΩΝ ΗΡΘΑΝ ΑΠΟ ΤΙΣ ΧΑΜΕΝΕΣ ΠΑΤΡΙΔΕΣ ΚΑΙ ΕΦΥΓΑΝ ΑΠΟ ΤΗ ΖΩΗ».

ΤΟ ΜΟΝΑΣΤΗΡΙ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ

Ένα σημαντικό εκκλησιαστικό και ιστορικό μνημείο του Ξηρομέρου είναι η Μονή του Αγίου Νικολάου που έπαιξε ρόλο στην Επανάσταση του 21 και ιδιαίτερα στην νικηφόρα «Μάχη του Αετού».

Επί Τουρκοκρατίας η Μονή είχε μεγάλη περιουσία και πρόσφερε πολλά στον Αγώνα για την Απελευθέρωση. Το 1828-30 είχε 1.000 στρέμματα γης και άνηκε στο Δήμο Εχίνου. Στα μέσα της δεκαετίας του 1830 η Μονή διαλύθηκε. Στα ΓΑΚ (Μοναστηριακά, ΙΙΙ Ν.Αιτωλίας και Ακαρνανίας) σώζονται 3 έγγραφα της Μονής του 1834.

Το μοναστήρι του Αγίου Νικολάου, αναστυλωμένο και πανέμορφο, είναι πια σημείο αναφοράς για όλο το Ξηρόμερο για πολλούς είναι το πιο καλο συντηρημένο Μοναστήρι του Δήμου και αξίζει να το επισκεφτούμε και να το αναδείξουμε.

Αγιος Νικόλαος Βόνιτσας

Ξεκινάς από Βόνιτσα για Λευκάδα πάνω στην εθνική οδό συναντάς το δεύτερο Ποντιακό χωριό του Δήμου μας τον Άγιο Νικόλαο Βόνιτσας

Το χωριό κτίσθηκε το 1925 από πρόσφυγες του Πόντου. Η ιστορία λέει ότι μετακινήθηκαν από την Πέρδικα Θεσπρωτίας, όπου είχαν εγκατασταθεί αρχικά, γιατί δεν έβρισκαν τόπο βοσκής για τα γιδοπρόβατά τους. Βρήκαν άπλα στην περιοχή και ρίζωσαν.

Οικογένειες με τα παρακάτω ονόματα είναι από τα πρώτα που εγκαταστάθηκαν: Αναστασιάδης, Ηλιάδης, Κυριακίδης, Φούντογλου, Μαυρίδης, Μουρατίδης, Κυρικλίδης, Οικονομίδης, Κωφίδης, Σαββουλίδης, Τρανουλίδης, Μυλωνίδης, Τσολακίδης, Κασσαπίδης, Τσιτουρίδης κ.α.

Προστάτης του χωριού ο Άγιος Νικόλαος ο εν Βουνένοις. Γιορτάζει στις 9 Μαίου και μαζί του όλο το χωριό. Νεόκτιστη εκκλησία δεσπόζει στην μεγάλη πλατεία του χωριού, δίπλα από τα παλιό κοινοτικό γραφείο: Νομαρχία Αιτωλοακαρνανίας, Επαρχία Βόνιτσας, Κοινότητα Αγ. Νικολάου, γράφει η ταμπέλα στην πρόσοψη του κτιρίου.

Δίπλα του η λίμνη της Βουλκαριά από τη μια μεριά και η θάλασσα από την άλλη. Τις ενώνει η διώρυγα της Κλεοπάτρας. Από το σημείο αυτό διέφυγε η καλλονή βασίλισσα της αρχαιότητας, παρατώντας στα κρύα της θάλασσας τον εραστή της και συνδιεκδικητή του απέραντου ρωμαϊκού κράτους, μετά τη δολοφονία του Καίσαρα, Μάρκο Αντώνιο, όταν είδε τη πλάστιγγα να γέρνει υπέρ του Γάιου Οκτάβιου (του μετέπειτα αυτοκράτορα Αύγουστου ή Οκταβιανού) στη Ναυμαχία του Ακτίου το 31 π.Χ.

Το γραφικό λιμανάκι του χωριού είναι γεμάτο με ξύλινα παραδοσιακά σκαριά: πριάρια, βάρκες και μικροκάικα.

Οι παραλίες του χωριού βρίσκονται λίγο πιο έξω από τον οικισμό. Η παραλία «Πευκάκια», στην άκρη ενός μικρού πευκοδάσους και η παραλία «Άγιος Ιωάννης» που είναι πολύ γνωστή για το άθλημα του Kite surfing. Είναι ένα από τα χωριά που τα τελευταία χρόνια είχε αύξηση του πληθυσμού. Ενώ οι κάτοικοί του πέραν της γεωργίας και κτηνοτροφίας ασχολούνται και με την αλιεία. Ενώ πολλοί από αυτούς εργάζονται στην Λευκάδα τη Βόνιτσα και τις γύρω τουριστικές περιοχές. Κάθε χρόνο ο τοπικός Ποντιακός Σύλλογος διοργανώνει εκδηλώσεις μνήμης και πολιτισμού, δίπλα στο Ποντιακό μνημείο στην πλατεία.

Υπάρχουν αρκετά καταστήματα κυρίως εστίασης δίπλα στον κεντρικό δρόμο, όπως και τουριστικά καταλύματα και ενοικιαζόμενα δωμάτια για τις ανάγκες των παραθεριστών μιας και το χωριό βρίσκεται δίπλα στην Πρέβεζα και Λευκάδα.

Ο Αγιος Νικόλαος αποσπάσθηκε από την Βόνιτσα το 1946(ΦΕΚ 290τευχ.Α /1946) και έγινε αυτόνομη κοινότητα. Το 1998 εντάχθηκε στο Δήμο Ανακτορίου σαν διαμέρισμα και από το 2011 ως τοπική κοινότητα στο Δήμο Ακτίου-Βόνιτσας και εκλέγει δικό του πρόεδρο.

Σημαντικό πλεονέκτημα του χωριού είναι και η πολύ κοντινή απόσταση από το Αεροδρόμιο του Ακτίου.

ΒΑΓΓΕΛΗΣ Δ. ΚΟΥΤΙΒΗΣ

katounanews.gr

Ακολουθήστε το Agrinio2Day  στο Google News