Ομιλία του Δρ. Αθανάσιου Τσιρίκα για «τη νέα εποχή των δεξιοτήτων» στο Αγρίνιο
Υπό την αιγίδα της Ιεράς Μητρόπολης Αιτωλίας και Ακαρνανίας και την συνεργασία της Κοινωφελούς Επιχείρησης του Δήμου Αγρινίου, την Τετάρτη το απόγευμα, ώρα 6.30 μ. μ. το 1ο Παπαστράτειο Γυμνάσιο Αγρινίου, στο κτίριο της Τράπεζας της Ελλάδος, πραγματοποίησε εκδήλωση με προσκεκλημένο τον Καθηγητή Πανεπιστημίου των Παρισίων, Δρ. Αθανάσιος Τσιρίκας, BSc, MSc, MSc, PhD Associate professor of HR and Talent Management, ESCE International Business School, Paris, France, με θέμα:
«Η νέα εποχή των δεξιοτήτων. Συστήματα μέτρησης και ανάπτυξης (οριζοντίων δεξιοτήτων) στην απαιτητική αγορά εργασίας.»
Στην αρχή της εκδήλωσης ο Σεβασμιότατος Ποιμενάρχης μας κ. κ. Δαμασκηνός, καλωσόρισε τον κ. Τσιρίκα Αθανάσιο στη πόλη του Αγρινίου, τον ευχαρίστησε για την ευκαιρία αυτή, η οποία σχετίζεται με την προσωπική πρόοδο των μαθητών/τριων του Αγρινίου και όχι μόνο. Αναφέρθηκε στο θέμα των δεξιοτήτων, που πρέπει να ανακαλύψουν οι νέοι μας για την επιτυχή επιλογή επαγγέλματος. Εξέφρασε την ικανοποίηση Του για τη λειτουργία της Σχολής Γονέων, που συστήθηκε στο 1ο Παπαστράτειο Γυμνάσιο Αγρινίου και υπενθύμισε ότι και η Ι. Μητρόπολη Αιτωλίας και Ακαρνανίας, έχει ιδρύσει Σχολή Γονέων στο Αγρίνιο και στο Μεσολόγγι.
Στη συνέχεια, μετά την ανάγνωση του πλούσιου βιογραφικού του κ. Τσιρίκα Αθανασίου, από τη Διευθύντρια του σχολείου, προσήλθε στο βήμα ο ίδιος, για να αναπτύξει το θέμα. Τα κύρια σημεία της ομιλίας του αναφέρουν τα εξής:
«Όταν το εργατικό δυναμικό διαθέτει τις δεξιότητες που απαιτούνται, η βιώσιμη ανάπτυξη και η καινοτομία κερδίζουν έδαφος, και η ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων βελτιώνεται. Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει χαρακτηρίσει το 2023 ως το Ευρωπαϊκό Έτος Δεξιοτήτων. Το Ευρωπαϊκό Έτος Δεξιοτήτων 2023 θα βοηθήσει τις επιχειρήσεις, και ιδίως τις μικρομεσαίες, να αντιμετωπίσουν τις ελλείψεις δεξιοτήτων στην Ε.Ε. Θα προωθήσει μια νοοτροπία επανειδίκευσης και αναβάθμισης των δεξιοτήτων, βοηθώντας τα άτομα να αποκτήσουν τις κατάλληλες δεξιότητες για ποιοτικές θέσεις εργασίας.
Πέρα από όλα τα παραπάνω, η πράσινη και η ψηφιακή μετάβαση δημιουργούν νέες ευκαιρίες για τους πολίτες και την οικονομία της ΕΕ.
Οι ειδικευμένοι εργαζόμενοι θα απολαμβάνουν καλύτερες ευκαιρίες απασχόλησης και θα δραστηριοποιούνται πλήρως στην κοινωνία. Αυτό έχει καθοριστική σημασία ώστε να διασφαλιστεί ότι κανείς δεν θα μείνει πίσω και ότι η οικονομική ανάκαμψη, καθώς και η πράσινη και η ψηφιακή μετάβαση, θα είναι κοινωνικά δίκαιες και πρόσφορες.
Πρέπει να επενδύσουμε πολύ περισσότερο στην επαγγελματική κατάρτιση και την αναβάθμιση των δεξιοτήτων. Χρειαζόμαστε καλύτερη συνεργασία με τις επιχειρήσεις, καθώς αυτές γνωρίζουν καλύτερα τι χρειάζονται. Και πρέπει να συνταιριάξουμε τις ανάγκες αυτές με τις προσδοκίες των πολιτών. Πρέπει, όμως, επιπλέον να προσελκύσουμε τις κατάλληλες δεξιότητες στην ήπειρό μας, δεξιότητες που βοηθούν τις επιχειρήσεις και ενισχύουν την ανάπτυξη της Ευρώπης.
Αν και η χρησιμότητα των ήπιων δεξιοτήτων («soft skills») δεν είναι κάτι πρωτόγνωρο για την επαγγελματική σταδιοδρομία, η ανάγκη ανάπτυξής τους έχει γίνει πιο επιτακτική σε κάθε επαγγελματικό κλάδο τα τελευταία χρόνια, λαμβάνοντας υπόψη τον βαθμό που οι νέες προηγμένες τεχνολογίες (π.χ. ρομποτική, τεχνητή νοημοσύνη, Internet of Things) επηρεάζουν και πρόκειται να επηρεάσουν περαιτέρω τον κόσμο της εργασίας. Ωστόσο, υπάρχει μια διαφωνία μεταξύ των μελετητών σχετικά με το «μερίδιο» των θέσεων εργασίας, που διατρέχουν υψηλό κίνδυνο αυτοματισμού.
Ενώ κάποιες θέσεις εργασίας μπορεί να υπόκεινται σε μετασχηματισμό λόγω αλλαγής στο περιεχόμενο εργασιών (Eurofound, 2020), άλλες αναμένεται να δημιουργηθούν εκ νέου όπως συνέβη σε προηγούμενα κύματα τεχνολογικών αλλαγών (Gonzalez-Vazquez et al., 2019). Ωστόσο, η ουσία είναι, ότι η φύση των θέσεων εργασίας μετασχηματίζεται και, κατά συνέπεια, αλλάζει και η ζήτηση για δεξιότητες των εργαζομένων. Αυτό υπονοεί, με τη σειρά του, ότι οι προτεραιότητες στη ζήτηση των δεξιοτήτων αναμένεται επίσης να αλλάξουν. Το World Economic Forum (2015) τονίζει ότι «για να ευδοκιμήσουν στη σημερινή οικονομία που βασίζεται στην καινοτομία, οι εργαζόμενοι, χρειάζονται διαφορετικούς συνδυασμούς δεξιοτήτων από ό,τι στο παρελθόν» (Cabus et al., 2021). Σχεδόν όλες οι αναφορές για το μέλλον των επαγγελμάτων υποδηλώνουν μια αλλαγή ρόλων και μια απαίτηση για νέα και απαιτητικά σύνολα δεξιοτήτων, με έμφαση στην ηγεσία, την προσέγγιση (οικειότητα), τη συνεργασία και την ικανότητα επικοινωνίας, της αξίας της ανθρώπινης ύπαρξης έναντι της επικείμενης εξάπλωσης της τεχνολογίας και την αυτοματοποίηση της εργασίας (Matteson et al., 2016).
Ο όρος «κατάρτιση» αναφέρεται σε οργανωμένες δραστηριότητες, που αποσκοπούν στην έκθεση των αποδεκτών/εκπαιδευομένων σε πληροφορίες ή/και οδηγίες για να βελτιώσουν την απόδοσή τους ή να αποκτήσουν τις δεξιότητες, που απαιτούνται για την αντιμετώπιση των προκλήσεων και στην προσωπική και επαγγελματική ζωή. Συνεπώς, ο όρος υποδηλώνει την προσαρμογή των δραστηριοτήτων, που προαναφέρθηκαν, στις τρέχουσες απαιτήσεις (ΣΕΒ, 2020).
«Επανακατάρτιση» είναι η εκπαίδευση των εργαζομένων στο να μαθαίνουν νέες δεξιότητες, ώστε να μπορούν να έχουν διαφορετικό ή εξελισσόμενο ρόλο (rebranding). Το World Economic Forum προβλέπει ότι μέχρι το 2025 το 50% του συνόλου των εργαζομένων θα χρειαστεί επανακατάρτιση, καθώς οι διαταραχές της οικονομίας, η COVID-19 και η αυξανόμενη αυτοματοποίηση θα επικρατήσουν. Η επανακατάρτιση είναι στην πραγματικότητα η προτιμώμενη μέθοδος ανάπτυξης δεξιοτήτων και ικανοτήτων για πολλά στελέχη σε αντίθεση με την πρόσληψη εξωτερικών ταλέντων, καθώς συμβάλλει θετικά στο γενικό ηθικό και την οικονομική υγεία ενός οργανισμού/φορέα. Η ανάπτυξη μιας στρατηγικής επανακατάρτισης, έχει να κάνει με την παροχή της κατάλληλης κατάρτισης, εκπαιδευτικών πόρων και καθοδήγησης για να διασφαλιστεί ότι οι εργαζόμενοι θα ακολουθήσουν με επιτυχία το μαθησιακό τους ταξίδι.
Η «αναβάθμιση των δεξιοτήτων», συμπληρώνει τον όρο κατάρτιση και την ύπαρξη των λεγόμενων ήπιων ή οριζόντιων δεξιοτήτων, όπως η δημιουργικότητα, η κριτική σκέψη, η ανάληψη πρωτοβουλιών, η τεκμηρίωση, η συναισθηματική νοημοσύνη, η πειθώ, κ.α. σε συνδυασμό με την ύπαρξη ενός ικανοποιητικού μίγματος ψηφιακών δεξιοτήτων, στον βαθμό που θα πρέπει να χρησιμοποιούν τις σύγχρονες και ταχέως μεταβαλλόμενες ψηφιακές τεχνολογίες. Οι ευκαιρίες αναβάθμισης των δεξιοτήτων μπορούν να πραγματοποιηθούν εντός της ίδιας θέσης εργασίας, ωστόσο, καλούνται να επιτελέσουν έναν διαφορετικό ρόλο. Ως εκ τούτου, η αναβάθμιση των δεξιοτήτων ενισχύει την ανθεκτικότητα (resilience) του ανθρώπινου δυναμικού, δηλαδή, την ικανότητά του να διατηρεί τη θέση εργασίας του, επιτελώντας παράλληλα έναν πολυπλοκότερο ρόλο (ΣΕΒ, 2020).» Αυτά ήταν τα κύρια σημεία της ομιλίας, τα οποία αναλύθηκαν πολύ περισσότερο δια ζώσης.
Στην εκδήλωση παρευρέθησαν η Αντιδήμαρχος Αγρινίου κ. Μαρία Παπαγεωργίου, ο Αντιδήμαρχος κ. Ζώης Χρήστος, ο Αντιδήμαρχος κ. Φωτάκης Βασίλειος, ο Σύμβουλος Εκπαίδευσης κ. Βετσόπουλος Απόστολος, η υποδιευθύντρια του Γυμνασίου κ. Παναγιωτακοπούλου Κασσάνδρα, η κ. Μαραγιάννη Δήμητρα γιατρός, ο κ. Μαυρέλης Απόστολος, Πρόεδρος του Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων του 1ου Γυμνασίου Αγρινίου, επιστήμονες άλλων ειδικοτήτων, πολλοί εκπαιδευτικοί και γονείς. Η εκδήλωση χαρακτηρίστηκε άκρως ενδιαφέρουσα από τους παρευρισκόμενους, απόδειξη τούτου, ήταν ότι ο διάλογος κράτησε σχεδόν δίωρο, με τον καθηγητή να επιλύει τις απορίες των παρακολουθούντων την εκδήλωση.
Ο κ. Τσιρίκας Α. έδωσε σε όλους τα τεστ δεξιοτήτων, μέσω υπολογιστή, αναφέρθηκε και σε τεστ αυτογνωσίας κ.λ.π. κοινοποιώντας έτσι τα αποτελέσματα της έρευνας του ξένου Πανεπιστημίου, στο οποίο διδάσκει, εθελοντικά σε όλους και κυρίως σε μαθητές του σχολείου και τους γονείς τους .