Μητροπολίτης Δαμασκηνός: Όλη η ζωή της Εκκλησίας αποτελεί μαθητεία και μύηση στην αγάπη
Ολοκληρώνεται απόψε η οδός της προετοιμασίας, προκειμένου να βρεθούμε όλοι μαζί προσκυνητές ενώπιον του λίκνου του θείου βρέφους. Σε λίγες ώρες θα ανοίξουν πάλι οι ουρανοί και οι άγγελοι θα δοξολογήσουν το υπέρλογο θαύμα της ενανθρωπήσεως του αιωνίου Θεού. Θα βιώσουμε ξανά την είσοδο του Δημιουργού στην ανθρώπινη ιστορία, του Δημιουργού που είδε το αγαπημένο του πλάσμα να απομακρύνεται από Εκείνον και να αναζητά την χαρά της ζωής σε φρέατα συντετριμμένα και πηγές άνυδρες.
Η αποστασία των προπατόρων μας, πλήγωσε ανεπανόρθωτα το ανθρώπινο γένος. Η ταραχή, η διχόνοια, ο εγωισμός, ο φόβος, η απελπισία, η απληστία και πάνω από όλα ο ίδιος ο θάνατος αμαύρωσαν την ανθρώπινη ύπαρξη και της στέρησαν την επαφή με την Πηγή της ζωής. Στην ανθρώπινη ύπαρξη έμεινε η μακρινή ανάμνηση του Θεού πατέρα. Οι θρησκείες όλου του αρχαίου κόσμου αναζήτησαν ξανά τον Δημιουργό, είτε με θυσίες, είτε με μία δίκαιη ζωή, είτε με την προσευχή, είτε με μυστηριώδεις αποκρυφιστικές τελετές. Πίστεψε ο άνθρωπος σε άψυχα είδωλα, ανίκανα να του απαλύνουν τον πόνο και να τον λυτρώσουν. Ο αληθινός Θεός όμως δεν θέλησε να εγκαταλείψει οριστικά το πλάσμα Του. Επέλεξε τον λαό του Ισραήλ για να αποκαλύψει το αληθινό Του πρόσωπο και να φανερώσει το θέλημά Του. Έγιναν οι Προφήτες της Παλαιάς Διαθήκης η δική Του φωνή προς έναν λαό που, αν και ευεργετήθηκε, συχνά αποστάτησε. Κι όμως! Οι δίκαιοι, έστω και λίγοι, δεν έλειψαν ποτέ. Οι υπάρξεις τους έγιναν κρίκοι μιας φωτεινής αλυσίδας που συνέδεσε τον παράδεισο με το σπήλαιο της Βηθλεέμ. Τα ονόματα, τα οποία ακούσαμε στο πρώτο μέρος της σημερινής Ευαγγελικής περικοπής ανήκουν σε αυτούς τους ανθρώπους, οι οποίοι δεν έχασαν ποτέ ένα μεγαλειώδες, ένα λυτρωτικό χαρακτηριστικό: Τον πόθο συνάντησης με τον έναν και μοναδικό αληθινό Θεό. Με επιμονή έστρεφαν πάντα τα μάτια στον ουρανό, επιδιώκοντας να ατενίσουν την απρόσιτη κατοικία Του και να γεφυρώσουν την ιλιγγιώδη απόσταση που ένιωθαν να τους χωρίζει από Εκείνον. Με πίστη κρατούσαν πάντα την ψυχή τους σταθερά προσηλωμένη στην αναζήτηση του μεσσία και στην ελπίδα πως κάποτε θα εμφανιστεί για να προσφέρει ξανά στην ανθρώπινη ζωή το φως, την αλήθεια και την αθανασία, με τα οποία εξαρχής είχε πλαστεί. Αυτήν την επιθυμία εξέφρασε ο προφήτης Δαυίδ και αναφώνησε στους Ψαλμούς του: «Κυριε, κλίνον ουρανούς και κατάβηθι».
Μόνον όποιος συνειδητοποιήσει αυτό τον πόθο του ανθρώπου να ξαναβρεί τον Θεό, θα αντιληφθεί το μεγάλο θαύμα που περιγράφεται στο δεύτερο μέρος του σημερινού Ευαγγελίου. Πίσω από τα τόσο γνωστά σε όλους μας γεγονότα της Γεννήσεως του Χριστού, που μόλις ακούσαμε, κρύβεται η λύση της ανθρώπινης τραγωδίας. Αυτόν που αιώνες η ανθρωπότητα προσπάθησε να βρει, Αυτόν που συχνά νόμισε πως κωφεύει στις προσευχές της, Αυτόν που με χίλιους δυό τρόπους ικέτεψε, ώστε να αποστείλει το έλεός Του, γνωρίζουμε πλέον πως βρίσκεται ανάμεσά μας. Ο μακρινός Θεός έγινε ένας από μας, προκειμένου εμείς να γίνουμε όμοιοι με Εκείνον.
Απόψε, για μία ακόμη φορά, θα φανερωθεί το αληθινό πρόσωπο του Θεού. Ένα πρόσωπο άπειρης αγάπης, το οποίον δεν δίστασε να ενδυθεί την τραυματισμένη ανθρώπινη σάρκα και να εμφανιστεί ως ο έσχατος των ανθρώπων, για τον οποίον δεν βρέθηκε ούτε μία ανοιχτή πόρτα να Τον φιλοξενήσει κατά την ώρα της γεννήσεώς Του. Απόψε θα απαντηθεί ξανά το μεγάλο ερώτημα όχι για το τί πρέπει να κάνουμε, αλλά για το τί πρέπει να γίνουμε, προκειμένου να αποκαταστήσουμε την σχέση με τον αιώνιο Δημιουργό μας. Απόψε γνωρίζουμε τον ανυπερήφανο Θεό, όπως τον χαρακτηρίζει ο Συμεών ο νέος Θεολόγος, γνωρίζουμε όμως και την δική μας αυθεντική φύση η οποία πλάστηκε κατ’ εικόνα Του.
Ναι, αδελφοί μου! Αποτελούμε εικόνες ενός Θεού άπειρης αγάπης και φιλανθρωπίας και ο αυθεντικός τρόπος της ύπαρξής μας είναι η αγάπη. Αυτή μάς καθιστά συγγενείς με το Θείο Βρέφος, που σε λίγες ώρες θα γεννηθεί. Αυτή μάς ανοίγει τα μάτια της ψυχής, ώστε να διακρίνουμε τον δρόμο προς την Βασιλεία του Θεού που απόψε εγκαινιάζεται. Αυτή μετατρέπει την ψυχή μας σε αφράτο χώμα, προκειμένου ο σπόρος της Χάριτός Του να ριζώσει και να βλαστήσει.
Όλη η ζωή της Εκκλησίας αποτελεί μαθητεία και μύηση στην αγάπη. Μέσα στους κόλπους της μαθαίνουμε για τον τρόπο που ο Θεός επέλεξε να μας πλησιάσει, ποθούμε να ενωθούμε μαζί Του και γευόμαστε, μέσω των Μυστηρίων, την λυτρωτική ενέργεια της αγάπης Του. Προϋπόθεση λοιπόν, αλλά και απόδειξη της ένωσης της ψυχής μας με τον Χριστό είναι η αγάπη προς τους αδελφούς μας. Αυτή η αγάπη αποτελεί τον μόνο δρόμο που είναι σε θέση να μας οδηγήσει απόψε στη φάτνη του νεογέννητου Θεανθρώπου.
Αν ρίξουμε μία ματιά στον κόσμο, τον οποίον απόψε επισκέπτεται «εξ ύψους ο Σωτήρ ημών», θα κινδυνέψουμε να βρεθούμε σε κατάσταση απόλυτης απόγνωσης βλέποντας την φρίκη, την τραγωδία και την βιαιότητα που έχουν διαποτίσει ολόκληρη την οικουμένη. Και αν θελήσουμε να ανακαλύψουμε τις αιτίες για μία ζωή που καθημερινά μας πληγώνει και μας απειλεί, θα βρούμε μόνο μία: την άρνηση του ανθρώπου να συμφιλιωθεί με τον διπλανό του και να τον αγαπήσει σαν αδελφό μας. Είναι αλήθεια πως, σε έναν τέτοιο κόσμο, η αγάπη φαίνεται αδύνατη. Αν όμως επιθυμήσουμε με όλη μας την καρδιά να μοιάσουμε σε Αυτόν που, εξαιτίας της αγάπης Του, έρχεται ξανά να ζήσει ανάμεσά μας, θα δούμε το σπήλαιο της Βηθλεέμ να μετατρέπεται σε πηγή δυνάμεως, ικανής να μας μεταμορφώσει σε ανθρώπους έτοιμους να χωρέσουν στην καρδιά τους όλους τους ανθρώπους.
Ο κόσμος διψάει για την χαρά των Χριστουγέννων. Με αγωνία και επιμονή θα την αναζητήσει στα δώρα, στα εδέσματα και στα εορταστικά ρεβεγιόν. Δυστυχώς, η χαρά των γεύσεων και των αγορών είναι προσωρινή και σύντομα θα δώσει την θέση της στη μελαγχολία της καθημερινότητας. Ακόμη και τα ακριβότερα δώρα σύντομα θα χάσουν την λάμψη και την γοητεία τους.
Αν όμως το θελήσουμε, μπορούμε φέτος να προσφέρουμε στον εαυτό μας το μεγαλύτερο δώρο. Ποιό είναι αυτό; Η απόφασή μας να αλλάξουμε τον εαυτό μας και να μετατραπούμε σε υπάρξεις όμοιες με Εκείνον, υπάρξεις καταλλαγής και συμφιλίωσης με τους αδελφούς μας. Μια τέτοια απόφαση θα προσφέρει στην ψυχή μας άρρητη χαρά, σαν εκείνη του ξενιτεμένου που, επιτέλους, επιστρέφει στο πατρικό του σπίτι. Η αγάπη μεταξύ μας θα αποτελέσει την δική μας ανταπόκριση στον ερχομό του Μεσσία στην γη και θα μας κάνει ικανούς να δοξολογήσουμε την μακροθυμία Του και να ακολουθήσουμε τον δρόμο Του προς την Βασιλεία της αιώνιας αγάπης Του.