Μήνυμα Κυριακής Μητροπολίτου Αιτωλίας
Ας γίνει η μετάνοια πύλη εισόδου του Χριστού στη ζωή μας για να γίνουμε πολίτες της ουράνιας Βασιλείας Του
Του Μητροπολίτου Αιτωλίας και Ακαρνανίας κ. Δαμασκηνού
«Από τότε ήρξατο ο Ιησούς κηρύσσειν και λέγειν• μετανοείτε• ήγγικεν γαρ η βασιλεία των ουρανών».
Είναι τόσο μεγάλη η χαρά και η ευφροσύνη από την εορτή της Βαπτίσεως του Κυρίου μας, την οποίαν εορτάσαμε πριν λίγες ημέρες, ώστε η Εκκλησία μας, όπως κάθε χρόνο, συνδέει και την σημερινή Κυριακή με τα Θεοφάνεια και την ονομάζει «Κυριακή μετά τα Φώτα».
Όσο η χάρις και η ευλογία των Θεοφανείων παραμένουν ζωντανές στην καρδιά μας, τόσο εκείνη γεμίζει χαρά και αγαλλίαση. Αυτά είναι τα συναισθήματα που γεννιούνται από την φιλανθρωπία και την πρόνοια των τριών προσώπων της Αγίας Τριάδος, όπως αποκαλύφθηκαν κατά την στιγμή της Βαπτίσεως του Κυρίου μας.
Ολόκληρη η σημερινή περικοπή κινείται γύρω από μία λέξη: «Ήρξατο», δηλαδή «άρχισε», «ξεκίνησε». Αλήθεια, τί περιγράφει η σημερινή περικοπή; Το ξεκίνημα του δημόσιου βίου του Χριστού μας. Σήμερα εγκαινιάζεται το κήρυγμά του, η διενέργεια των θαυμάτων του, αλλά και η πορεία Του προς το σωτήριο Πάθος και την ένδοξη Ανάστασή Του. Και ποιά είναι τα λόγια που σηματοδοτούν αυτό το ξεκίνημα;
«Μετανοείτε, ήγγικεν γαρ η βασιλεία των ουρανών».
Τα ίδια λόγια απευθύνει και σήμερα προς όλους μας. Λόγια πρόσκλησης για αλλαγή, λόγια έλευσης ενός άλλου κόσμου, λόγια ακράδαντης ελπίδας.
Η Βασιλεία του Θεού είναι πλέον παρούσα. Οι ουρανοί είναι πλέον ανοιχτοί. Μία ζωή χάριτος, φωτός, αλήθειας και αθανασίας είναι πλέον διαθέσιμη. Για να την απολαύσουμε, όμως, απαιτείται μετάνοια. «Μετάνοια» σημαίνει αλλαγή του νου μας, αλλαγή της νοοτροπίας μας. Ποιά είναι όμως η ουσία της μετάνοιας; Μετάνοια, καταρχάς, αδελφοί μου, σημαίνει την ολοκληρωτική στροφή μας προς τον Θεό της αγάπης, ο Οποίος μπορεί και επιθυμεί να εξαλείψει τα πάθη μας και να μας οδηγήσει σε μία νέα ζωή. Η μετάνοια οδηγεί στην ολοκληρωτική παράδοση της ζωής μας στον Θεό και το άνοιγμα της καρδιάς μας στην παρουσία Του. Ο Θεός βρίσκεται ήδη ανάμεσά μας και η Βασιλεία Του έχει ήδη ξεκινήσει.
Υπάρχει, όμως, και μία ακόμα διάσταση της αληθινής μετάνοιας. Πρόκειται για την απελευθέρωσή μας από την γοητεία που ασκεί ο κόσμος στην ψυχή μας. Ο κόσμος, μέσα στον όποιο ζούμε, διαθέτει την δύναμη να στήνει παγίδες για να μας πείσει πως έχει να μας προσφέρει αληθινή χαρά και νόημα ζωής. Σήμερα, ο Χριστός μάς καλεί να αναγνωρίσουμε πως ο κόσμος τούτος διαθέτει μόνο φθαρτές και προσωρινές χαρές και πως δεν μπορεί να ικανοποιήσει τον πόθο της ψυχής μας για την αιωνιότητα. Σήμερα, με το πρώτο Του κήρυγμα, ο Κύριος μάς καλεί να φωτίσουμε την επίγεια ζωή μας με το φως του Ευαγγελίου. Δεν είναι εύκολο, αλλά είναι απαραίτητο. Γιατί μόνο με το φως αυτό θα αντιληφθούμε πως η επίγεια ζωή, μόνον προσωρινά αγαθά και εύθραυστες απολαύσεις έχει να μας προσφέρει και πως, όσα μας δημιουργούν ασφάλεια και αυτοπεποίθηση, μπορούν να ανατραπούν ολοκληρωτικά από την μία στιγμή στην άλλη.
Εάν ανταποκριθούμε σε αυτήν την διπλή πρόσκληση, εάν δηλαδή περιφρονήσουμε την απάτη αυτού του κόσμου και παραδώσουμε την ζωή μας στον Παντοδύναμο Θεό, Τον μόλις πριν λίγες μέρες βαπτισμένο στον Ιορδάνη, θα μπορέσουμε να μετανοήσουμε όχι μόνον για τις πράξεις μας αλλά, κυρίως, για τις λανθασμένες σκέψεις και προθέσεις που μας οδήγησαν σε αυτές. Αληθινή μετάνοια δεν σημαίνει απλώς ομολογία κάποιων αμαρτημάτων, αλλά απόφαση για εσωτερική ανακαίνιση και ξεκίνημα νέας ζωής, μιας ζωής που ο πρώτος σπόρος της είναι ήδη φυτεμένος στην καρδιά μας από την στιγμή της βάπτισής μας.
Βεβαίως και γνωρίζει ο Κύριος ότι, παρά τον ζήλο και την αποφασιστικότητά μας, η ανθρώπινη φύση μας συχνά παρασύρεται και, ακόμη συχνότερα, επαναλαμβάνει πράξεις και σκέψεις που είχαμε αποφασίσει να απαρνηθούμε. Είναι οι στιγμές που μας πλημμυρίζει η απογοήτευση για τον εαυτό μας και, συχνά, η απελπισία πως τίποτα δεν μπορούμε να κάνουμε για να αλλάξουμε. Γι’ αυτήν ακριβώς την στιγμή, ο άγιος Ισαάκ ο Σύρος, ερμηνεύοντας στο «Πάτερ ημών», δηλαδή στην Κυριακή προσευχή, την φράση «μη εισενέγκης ημάς εις πειρασμόν» διδάσκει πως ο μεγαλύτερος πειρασμός από τον οποίο ζητούμε από τον Θεό να μας απαλλάξει είναι ο πειρασμός της απελπισίας. Ο Θεός δεν μετρά τον αριθμό των πτώσεών μας, αλλά τον αριθμό των εγέρσεών μας. Η μακροθυμία Του είναι άπειρη, όσες φορές κι αν χρειαστεί να μετανοήσουμε για τα ίδια αμαρτήματα. Άπειρη είναι και η δύναμή Του να εξαλείψει όσες φορές κι αν χρειαστεί, ακόμα και εκείνα τα αμαρτήματα που φαίνονται σε μας αποτρόπαια. Οι Πατέρες της Εκκλησίας μας, ερμηνεύοντας την περικοπή αυτή, τονίζουν πως ο Χριστός δεν μας καλεί να μετανοήσουμε, αλλά να μετανοούμε, δηλαδή να βρισκόμαστε σε διαρκή ετοιμότητα να αναγνωρίζουμε τα λάθη μας και να ανανεώνουμε διαρκώς την απόφασή μας να αλλάξουμε τον εαυτό μας και την ζωή μας.
Ένας σύγχρονος Άγιος αναφέρει πως η αμετανοησία ισοδυναμεί με περιφρόνηση και άρνηση του βαπτίσματός μας. Η ολόλευκη και αποκαταστημένη ψυχή μας, όπως μας παραδόθηκε με το βάπτισμά μας, αλλοιώνεται και επιστρέφει στο σκοτάδι, εξαιτίας της άρνησής μας να μετανοήσουμε. Το φως της μετανοίας, όμως, είναι γλυκό και λυτρωτικό, σαν το φως του Μεσσία για τον Ισραήλ, όπως τόσο ελπιδοφόρα περιγράφει ο προφήτης Ησαΐας: «Οι άνθρωποι που κατοικούνε στο σκοτάδι είδαν φως δυνατό. Και για όσους μένουν στην χώρα που την σκιάζει ο θάνατος ανέτειλε ένα φως για χάρη τους».
Ας ποθήσουμε αυτό το φως, αδελφοί μου. Ας γίνει η μετάνοια πύλη εισόδου του Χριστού στη ζωή μας, προκειμένου να γίνουμε πολίτες της ουράνιας Βασιλείας Του. Ας μην απαντήσουμε στο κάλεσμά του με αμέλεια και διαρκή αναβλητικότητα. Τώρα είναι ο καιρός της σωτηρίας μας, σήμερα είναι η ημέρα της αναγεννήσεώς μας. Παραδίδοντας την τραυματισμένη ψυχή μας στην μετάνοια, θα την παραλάβουμε εκ νέου ικανή να αντιμετωπίσει τις δυσκολίες αυτής της φθαρτής, προσωρινής και σκοτεινής ζωής και έτοιμη να βαδίσει στον δρόμο προς μία ζωή άλλη, αναγεννημένη, αιώνια και ολόφωτη.