Ανδρέας Σκαρτσάρης: Πόσο αγαπάς την πόλη σου;
*Του Ανδρέα Σκαρτσάρη
Η αγάπη μαθαίνεται. Και μπορούμε να εκπαιδευτούμε στην αγάπη για την πόλη μας, το Αγρίνιο και την σύνδεση μαζί της. Πόσο μάλλον όταν μιλάμε για μία αστική περιοχή που αναπτύχθηκε πολύ τα τελευταία χρόνια και προσέλκυσε ένα μεγάλο αριθμό πληθυσμού από γειτονικές περιοχές που δεν είχαν ουσιαστικούς δεσμούς με αυτή.
Η χαμένη σχέση με την ιστορία της πόλης και η δημιουργία μίας νέας ταυτότητας τοπίου διαμέσου του πολιτισμού και της τέχνης.
Με στόχο την ενίσχυση της συνειδητότητας μας για τα τοπικά ιστορικά χαρακτηριστικά της πόλης μας, θα χρειαστεί να επενδύσουμε στην εκπαίδευση μας -και των παιδιών κυρίως-ότι για την ατομική και κοινωνική ανάπτυξη και ευημερία το σημείο που θα πρέπει να εστιάσουμε είναι το τοπίο. Και ότι η προστασία, η διαχείριση και ο σχεδιασμός του μας αφορά όλους. Η επίτευξη της αειφόρου ανάπτυξης και της δημόσιας επίγνωσης του ιστορικού τοπίου της πόλης βασίζεται στην ισορροπία αρμονικών σχέσεων μεταξύ του πολιτισμού, των κοινωνικών αναγκών, του περιβάλλοντος και της οικονομικής δραστηριότητας.
Τα αρχικά στάδια για την επίτευξη του στόχου είναι:
-Αναγνώριση και αξιολόγηση της παρούσας κατάστασης κτιρίων και τοπίου.
-Ανάλυση της σχέσης του αστικού κέντρου με τις λίμνες και τα ποτάμια που περιβάλλουν την πόλη σε ένα ευρύτερο γεωγραφικό πλαίσιο.
-Εκτίμηση των στοιχείων και των τοπικών χαρακτηριστικών του τοπίου.
Ο καθημερινός τρόπος ζωής των κατοίκων είναι ένα από τα βασικά στοιχεία που θα πρέπει να ληφθεί υπόψη στον σχεδιασμό. Μερικά από τα εργαλεία-προτάσεις που έχουμε είναι:
-Καλλιτεχνικές αναφορές σε επεμβάσεις τοπίου. Για παράδειγμα η κατασκευή γλυπτών ή άλλων έργων τέχνης σε συγκεκριμένα σημεία της πόλης, πλατείες, πάρκα, ανοιχτούς(πράσινους) ή συλλογικούς (ελεύθερους) χώρους.
-Οργάνωση πολλών πολιτιστικών θεματικών γεγονότων σε διάφορα σημαντικά σημεία της πόλης μας.
Για παράδειγμα μπορούμε να αναφέρουμε τους νερόμυλους Κακαβιά, πίσω από την πλατεία ”Τρία φανάρια”. Στον συγκεκριμένο χώρο, ξεχασμένο πολιτιστικά τα τελευταία χρόνια, θα μπορούσαν να γίνουν θεατρικές παραστάσεις, χοροί και ένα πλήθος εκδηλώσεων αναπτύσσοντας ένα διάλογο μεταξύ ιστορικού και φυσικού περιβάλλοντος και μία καθημερινή επικοινωνία με την τέχνη.
Με την ολοκλήρωσή του ο σχεδιασμός θα πρέπει να προσφέρει μία εμπειρία που θα ενισχύει τις ανθρώπινες σχέσεις μεταξύ των κατοίκων και κυρίως των παιδιών. Ο χώρος αντιμετωπίζεται ως έργο τέχνης, κατοικήσιμο, που δεν είναι είναι φυλαγμένο σε κάποιο μουσείο, δεν είναι απομονωμένο, που είναι προσιτό και ανήκει σε όλους. Η επιτυχία του έργου κρίνεται στο κατά πόσο βελτιώθηκε η ζωή των κατοίκων, αυξήθηκε η επισκεψιμότητα και η τουριστική κίνηση και επιτεύχθηκε περιβαλλοντική αποκατάσταση ενώ η μεγαλύτερη του επιτυχία είναι οι κάτοικοι να αγαπήσουμε την πόλη μας.
Μία πολύ καλή πρακτική ανάλογου σχεδιασμού και πηγή έμπνευσης είναι η ανάπλαση του κέντρου της Λάρισας και το έργο της γλύπτριας Νέλλας Γκόλαντα ”Γλυπτός ποταμός” (1992-1996).
Και όπως έλεγε ο Γ. Σεφέρης
αφήστε τα παιδιά να παίζουν με τις στάχτες.