Παναγιώτης Κατσούλης: Για τον Ιωσήφ Ρωγών και την ανάπλαση – ανάδειξη του χώρου ταφής
Μέρες που έρχονται…
Για τον Ιωσήφ Ρωγών και την ανάπλαση – ανάδειξη του χώρου ταφής
Ο Ιωσήφ Ρωγών κατάγονταν από τα Αμπελάκια. Φοίτησε στη Τσαρίτσανη, στην περίφημη σχολή του Κωνσταντίνου Κούμα. Κατόπιν έγινε εφημέριος και χειροτονήθηκε αρχιμανδρίτης από τον Μητροπολίτη Άρτας Πορφύριο, ο οποίος τον διόρισε πρωτοσύγκελο και τον μύησε στην Φιλική Εταιρεία. Στα 1820 τον κατέστησε βοηθό επίσκοπο, αποδίδοντάς του τον τίτλο των Ρωγών και Κοζύλης.
Ήρθε μαζί του στα 1822 στο Μεσολόγγι και εγκαταστάθηκε στο «ενδιαίτημά του», στην πλατεία του Αγίου Παντελεήμονος, όπου σήμερα βρίσκεται ο τάφος του. Ο Πορφύριος αναχώρησε τον Δεκέμβριο του 1824 για το Ναύπλιο για να συμμετάσχει στην Γ΄ Εθνοσυνέλευση ως αντιπρόσωπος του Μεσολογγίου. Ο Ιωσήφ Ρωγών από εκείνο το χρονικό σημείο και μετά ανέλαβε καθήκοντα Τοποτηρητή.
Ο νέος ρόλος έφερε στο φως το φλογερό του πατριωτισμό. Σε καθημερινή βάση δεν λειτουργούσε μόνο σαν κληρικός, αλλά ως ένας πραγματικός πνευματικός καθοδηγητής, συμπολεμιστής και ακούραστος εργάτης, συμμετέχοντας ενεργά στον αγώνα των «Ελευθέρων Πολιορκημένων». Περιέρχονταν στις ντάπιες, εμψύχωνε τους πολεμιστές, φρόντιζε για τη συντήρηση του Φρουρίου «μετακομίζοντας ο ίδιος επί των ώμων του πέτρας, ξύλα και χώμα…», όπως γράφει ο Αρτέμιος Μίχος στα «Απομνημονεύματα της Β΄ Πολιορκίας».
Παραμονές της Εξόδου και ενώ καταστρώνονταν το σχέδιο από το «Μεγάλο Συμβούλιο», άκουσε τη σκέψη περί σφαγιασμού των γυναικόπαιδων, ώστε να μην πέσουν αιχμάλωτοι των Οθωμανών. Αντέδρασε μαζί με το Χρήστο Καψάλη ακυρώνοντας την. «Αν τολμήσετε να πράξετε τούτο, θυσιάστε πρώτο εμένα, και σας αφήνω την κατάρα του Θεού και της Παναγίας και το αίμα των αθώων να πέσει εις τα κεφάλια σας» είπε κλαίγοντας, όπως περιγράφει τη σκηνή ο Κασομούλης.
Το πρωί της 10ης Απριλίου μετέλαβε τους πολιορκημένους και το βράδυ μαζί με τα γυναικόπαιδα συμμετείχε στην Έξοδο, ως επικεφαλής της τρίτης φάλαγγας του πολεμικού Σώματος του Νότη Μπότσαρη. Στη σύγχυση και στον πανικό που επακολούθησε, κατέφυγε με πλοιάριο μαζί με τριάντα περίπου πολεμιστές και τον ιερέα Ιωάννη Βάλβη στην ομώνυμη νησίδα στον Ανεμόμυλο, όπου από το 1822 είχε εγκατασταθεί κανονιοστάσιο.
Αμύνθηκε ηρωικά έως τα ξημερώματα της Μεγάλης Τρίτης. Ακολούθως με το παράδειγμα του Καψάλη στη σκέψη του, έθεσε το δαυλό του «εις φυσεκοφόρον πίθον» και ανατινάχτηκε. Δυστυχώς για εκείνον και σε αντίθεση με τους υπόλοιπους συμπολεμιστές του, δεν σκοτώθηκε από την έκρηξη. Τραυματίστηκε σοβαρά, οι Τούρκοι τον συνέλαβαν ημιθανή και βρήκε μαρτυρικό θάνατο.
Τον Μάρτιο του 2012 κατασκευάσαμε εκ νέου τον εγκαταλελειμμένο τάφο του και εντάξαμε ως ελάχιστο φόρο τιμής την κατάθεση στεφάνου το Σάββατο των Βαΐων. (ΦΩΤΟ 1&2)
Το επόμενο βήμα που επιβάλλεται και θα γίνει, είναι η ανάπλαση – ανάδειξη – ενοποίηση του χώρου ταφής με το Αρχαιολογικό Μουσείο, το προαύλιο των Δικαστηρίων και τον Ι.Ν. του Αγίου Παντελεήμονος.
ΑΝ.ΤΑ.ΜΑ
Υποψήφιος Δήμαρχος Παναγιώτης Κατσούλης