Μήνυμα Κυριακής Μητροπολίτου Αιτωλίας και Ακαρνανίας κ. Δαμασκηνού

Το Μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας
αποτελεί την μοναδική οδό ενώσεώς μας με τον Σωτήρα Χριστό
Του Μητροπολίτου Αιτωλίας και Ακαρνανίας κ. Δαμασκηνού
Στο σημερινό Αποστολικό ανάγνωσμα, ο Απόστολος Παύλος, προκειμένου να στηρίξει τους αποδέκτες της Επιστολής του στην Κόρινθο, καθώς και να τους διαβεβαιώσει πως είναι ένας γνήσιος Απόστολος του Ευαγγελίου, ανοίγει προς εκείνους αλλά και προς εμάς, ένα παράθυρο της αιωνιότητος.
«Ξέρω έναν άνθρωπο πιστό, γράφει, μιλώντας για τον εαυτό του, ο οποίος πριν από δεκατέσσερα χρόνια ανυψώθηκε μέχρι και τον τρίτο ουρανό – δεν ξέρω αν ήταν με το σώμα του η χωρίς το σώμα, αυτό ο Θεός το ξέρει. Ξέρω ότι αυτός ο άνθρωπος – ή ήταν με το σώμα ή χωρίς το σώμα δεν το ξέρω, ο Θεός το ξέρει – μεταφέρθηκε ξαφνικά στον παράδεισο κι άκουσε λόγια που δεν μπορεί ούτε επιτρέπεται να τα πει άνθρωπος» (Β Κορ. 2 – 4).
Τις ίδιες εμπειρίες, αδελφοί μου, μάς καλεί ο ίδιος ο Χριστός να βιώσουμε σε κάθε Θεία Λειτουργία,. Εκείνος, είναι διαρκώς διαθέσιμος. Εμείς όμως, έχουμε να διανύσουμε έναν δρόμο προετοιμασίας, ένα αγώνα πίστεως και αγίας ζωής, προκειμένου να γίνουμε άξιοι και ικανοί για την συνάντηση μαζί Του.
Έναν αντίστοιχο δρόμο πρέπει να διανύσει πριν από κάθε Θεία Λειτουργία και ο ιερέας, προκειμένου να προετοιμάσει την τέλεση του υπέρτατου αυτού Μυστηρίου. Στην γλώσσα της Θείας Λειτουργίας, η προετοιμασία αυτή ονομάζεται «προσκομιδή». Πρόκειται για μια Ακολουθία η οποία τελείται στο Ιερό Βήμα, μπροστά στην κόγχη της Ιεράς Προθέσεως, αριστερά της Αγίας Τραπέζης. Στη θέση αυτή ο ιερέας προετοιμάζει το πρόσφορο και το κρασί που έχουν προσφέρει οι πιστοί, προκειμένου να αποτελέσουν την μικρή και ταπεινή υλική προσφορά μας, η οποία θα επιστρέψει προς εμάς, ως πολύτιμη θεϊκή αντιπροσφορά ζωής, ως Σώμα και Αίμα του Κυρίου μας Ιησού Χριστού.
Δύο είναι τα βασικά ιερά σκεύη που χρησιμοποιούνται, τόσο στην Ιερά Προσκομιδή όσο και στην Θεία Λειτουργία: το άγιο Ποτήριο και το άγιο Δισκάριο. Το άγιο Ποτήριο εικονίζει το ποτήριο εκείνο, με το οποίο ο Κύριός μας προσέφερε στους μαθητές Του το κρασί, ως το ίδιο Του το Αίμα, κατά την διάρκεια του Μυστικού Δείπνου. Το Ιερό Δισκάριο, αλλά και όλη η κόγχη της Ιεράς Προθέσεως, συμβολίζει την γη, την φάτνη της Βηθλεέμ, αλλά και το νεκρικό κρεβάτι του Εσταυρωμένου, όταν αποκαθηλώθηκε από τον Σταυρό.
Ενώπιον αυτών βρίσκεται πλέον ο ιερέας και ο διάκονος, ενδεδυμένοι με τα ιερά άμφια, αλλά και την καρδιά τους, με την χάρη της ιερωσύνης. Ήδη, μέσα στο Ιερό βρίσκονται τοποθετημένα με τάξη οι προσφορές των πιστών, δηλαδή τα πρόσφορα και οι φιάλες με το κρασί της Θείας Κοινωνίας, το νάμα. Αυτά αποτελούν την απαραίτητη συμμετοχή των πιστών στην τέλεση του Ιερού Μυστηρίου της Θείας Ευχαριστίας.
Από τις προσφορές αυτές, ο ιερέας επιλέγει το πρόσφορο και το κρασί που θα καθαγιαστούν. Το πρόσφορο συμβολίζει την Παναγία, την οποία πρόσφεραν οι γονείς της στο Ναό. Η τοποθέτηση του προσφόρου στην Αγία Πρόθεση συμβολίζει την είσοδο της Παναγίας στο σπήλαιο, όπου γέννησε τον Χριστό. Ο λειτουργός προσκομίζει στο χώρο της Αγίας Προθέσεως τον άρτο και τον οίνο. Για τον λόγο αυτό, η ακολουθία της Αγίας Προθέσεως ονομάζεται και «Ιερά Προσκομιδή».
Στο σημείο αυτό, ένα τρίτο σκεύος χρησιμοποιείται, η ιερά Λόγχη. Έχει τριγωνικό σχήμα και συμβολίζει την λόγχη με την οποία εκεντήθη ο Χριστός στον Σταυρό. Με αυτήν ο ιερέας κόβει το κεντρικό κομμάτι της σφραγίδος του προσφόρου και το τοποθετεί στο κέντρο του Αγίου Δισκαρίου. Αυτός είναι ο Αμνός, σε ανάμνηση του Σώματος του Κυρίου μας. Τότε, με την ιερά Λόγχη, ο ιερέας λογχίζει τον Αμνό, ενθυμούμενος τα γεγονότα του Γολγοθά: «Και τότε, εις των στρατιωτών λόγχη την πλευράν αυτού ένυξε και ευθέως εξήλθε αίμα και ύδωρ». Την στιγμή εκείνη ο λειτουργός εκχύει στο άγιο Ποτήριο το νάμα, δηλαδή το κρασί και ελάχιστη ποσότητα νερού.
Με την ιερά λόγχη ο ιερέας αποκόπτει τώρα από το πρόσφορο την μερίδα της Παναγίας, την οποία τοποθετεί αριστερά του Αμνού. Κατόπιν, αποκόπτει την μερίδα των Παμμεγίστων Ταξιαρχών Μιχαήλ και Γαβριήλ και των Επουρανίων Ασωμάτων Δυνάμεων, την οποίαν τοποθετεί δεξιά του Αμνού. Στο ίδιο σημείο τοποθετεί και τις μερίδες των Αγίων κατά κατηγορία: Πρώτα, του αγίου ενδόξου Προφήτου Προδρόμου και Βαπτιστού Ιωάννου, κατόπιν, των Αποστόλων Πέτρου και Παύλου, κατόπιν των μεγάλων Πατέρων της Εκκλησίας μας, με πρώτους τους τρεις Ιεράρχες, κατόπιν των αγίων μαρτύρων, κατόπιν των μεγάλων ασκητών, των αγίων Αναργύρων, των θεοπατόρων Ιωακείμ και Άννης και τέλος, του αγίου που συνέταξε το ιερό κείμενο της Θείας Λειτουργίας.
Με τον τρόπο αυτό φανερώνεται ο ισχυρός δεσμός της κοινωνίας των Αγίων. Όλων αυτών οι βίοι υπήρξαν διαφορετικοί, τα χαρίσματα διαφορετικά, η κλήση διαφορετική. Όλοι όμως βάδισαν τον κοινό δρόμο της απόλυτης αφοσιώσεως στον Χριστό, του αδιαλείπτου πνευματικού αγώνος και της εμπειρίας της θεώσεως. Στην συνέχεια, στο κάτω μέρος του Αμνού τοποθετείται η μερίδα του Επισκόπου.
Τέλος, με την ιερά Λόγχη, ο ιερέας αποκόπτει από το πρόσφορο μικρά ψιχία, διαβάζοντας τα ονόματα των ζώντων και κατόπιν τα ονόματα των κεκοιμημένων που του έχουν παραδώσει οι πιστοί. Αυτά τοποθετούνται δεξιά και αριστερά της μερίδος του Επισκόπου.
Στο Άγιο Δισκάριο υπάρχει πλέον ολόκληρη η Εκκλησία: Επίγεια και Ουράνια. Και στο μέσον όλων, ο Κύριος. Όλοι αποτελούν μέλη του Σώματος του Ιησού Χριστού. Αυτή είναι η μέλλουσα Βασιλεία. Ο άρτος τώρα, έγινε δώρο αφιερωμένο στον Θεό, και συμβολίζει το σώμα του Χριστού που εμφανίστηκε μια νύχτα στην Βηθλεέμ. Γι’ αυτό ο ιερέας αναπαριστά τα θαύματα που έγιναν στον νεογέννητο Κύριο στην φάτνη. Τοποθετεί πάνω στον άρτο τον λεγόμενο Αστερίσκο, ένα σταυροειδές ιερό σκεύος, ως ανάμνηση του αστέρος που στάθηκε πάνω από το σπήλαιο. Κατόπιν, σκεπάζει το άγιο Δισκάριο και το άγιο Ποτήριο με πολυτελή καλύμματα και θυμιάζει. Γιατί, αρχικά, ήταν συγκαλυμμένη η δύναμη του Χριστού, μέχρι τον καιρό που Αυτός άρχισε να θαυματουργεί.
Όλοι αυτοί οι συμβολισμοί έχουν ένα και μοναδικό σκοπό: να μας «μυήσουν» στο ασύλληπτο βάθος του Μυστηρίου της Θείας Ευχαριστίας που θα ακολουθήσει και να θεμελιώσουν στην ψυχή μας την ακλόνητη πίστη πως αυτή αποτελεί την μοναδική οδό ενώσεώς μας με τον Σωτήρα Χριστό.
Η ερμηνεία εκείνων που τελούνται κατά την Ιερά Πρόθεση, αλλά και κατόπιν, είναι απαραίτητη, δεν είναι όμως αρκετή για να αποκαλύψει στον καθένα μας όλες τις διαστάσεις του Μυστηρίου. Απαιτείται η θερμή πίστη και η απόλυτη βεβαιότητα της παρουσίας του Χριστού ανάμεσά μας, προκειμένου η ουσία του Μυστηρίου να συνταράξει την καρδιά μας και να αλλάξει την ζωή μας.
Την νοητική γνώση ας συμπληρώσει το βίωμα και η καρδιακή συμμετοχή στην Θεία Λειτουργία και ας είμαστε βέβαιοι πως θα βιώσουμε αντίστοιχες καταστάσεις με εκείνες που βίωσε ο Απόστολος Παύλος, όπως ακούσαμε σήμερα στο Αποστολικό ανάγνωσμα, καταστάσεις τις οποίες, όπως ανέφερε σε άλλη του επιστολή, «μάτια δεν είδαν και αυτιά δεν άκουσαν ποτέ» (Α Κορ. 2, 9).

Ακολουθήστε το Agrinio2Day στο Google News

