Πιο κοντά στο τελεσίγραφο Τραμπ: Ισχυρές πιέσεις στη Χαμάς από τους Άραβες
Άραβες και μουσουλμάνοι ηγέτες ασκούν πιέσεις στη Χαμάς να αποδεχθεί το σχέδιο για τη Γάζα που παρουσίασε αυτή την εβδομάδα ο Αμερικανός πρόεδρος, Ντόναλντ Τραμπ, υπογραμμίζοντας ότι η ανάγκη να τερματιστούν οι εχθροπραξίες υπερτερεί των ενστάσεων για τις λεπτομέρειες. Την ίδια ώρα, τα κράτη του Κόλπου και άλλοι περιφερειακοί παίκτες βλέπουν στη συμφωνία μια ευκαιρία να θωρακίσουν τα εθνικά τους συμφέροντα, να προωθήσουν τα οικονομικά τους σχέδια και να ενισχύσουν τους δεσμούς τους με την Ουάσινγκτον.
Παρά το γεγονός ότι ορισμένα από τα 20 σημεία της πρότασης διαφέρουν από όσα είχε συμφωνήσει ο Τραμπ με τους συγκεκριμένους ηγέτες στη Νέα Υόρκη, όλοι εμφανίζονται ενωμένοι υπέρ του στόχου να τερματιστεί η στρατιωτική επιχείρηση του Ισραήλ στον κατεστραμμένο παλαιστινιακό θύλακα, σύμφωνα με πηγές που επικαλείται το Bloomberg.
Οι Άραβες και οι μουσουλμάνοι ηγέτες θεωρούν ότι η εκστρατεία του Ισραήλ στη Γάζα μετά τις επιθέσεις της Χαμάς τον Οκτώβριο του 2023, καθώς και η προσπάθεια επιβολής στρατιωτικής ηγεμονίας στη Μέση Ανατολή, αποτελούν απειλή για την εθνική τους ασφάλεια, αναφέρουν οι ίδιες πηγές. Εδώ και σχεδόν δύο χρόνια το Ισραήλ επιδιώκει να καταστρέψει τη Χαμάς, καταστρέφοντας παράλληλα τη Γάζα και προκαλώντας μια ανθρωπιστική κρίση, με εικόνες ετοιμοθάνατων Παλαιστινίων, που λιμοκτονούν να μεταδίδονται σε όλο τον κόσμο.
Στο μεταξύ, η σύγκρουση έχει εξαπλωθεί, με ισραηλινές επιχειρήσεις σε Λίβανο, Συρία και Υεμένη και απευθείας ανταλλαγές πυραύλων με το Ιράν. Τον περασμένο μήνα, το Ισραήλ έπληξε το Κατάρ σε μια απόπειρα να σκοτώσει στελέχη της Χαμάς που βρίσκονταν εκεί. Τη Δευτέρα, στο πλαίσιο της αμερικανικής ειρηνευτικής πρωτοβουλίας, ο Νετανιάχου πραγματοποίησε κοινή τηλεφωνική επικοινωνία με τον Τραμπ προς τον πρωθυπουργό του Κατάρ και εξέφρασε τη «βαθιά λύπη του» για την επίθεση. Η επίθεση είχε σκοτώσει έναν Καταριανό φρουρό ασφαλείας και εξόργισε το εμιράτο, το οποίο έχει αναλάβει ρόλο-κλειδί ως μεσολαβητής μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς.
Ανώτερος αξιωματούχος της περιοχής, που βρέθηκε στη Νέα Υόρκη την περασμένη εβδομάδα και ενημερώθηκε πλήρως για τη συνάντηση του Τραμπ με Άραβες και μουσουλμάνους ηγέτες στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, ανέφερε ότι ήταν αναμενόμενο το σχέδιο που ανακοίνωσαν ο Τραμπ και ο Νετανιάχου να αποκλίνει σε ορισμένα σημεία από όσα είχαν συμφωνηθεί με τους Αμερικανούς. Ο αξιωματούχος απέφυγε να υπεισέλθει σε λεπτομέρειες, υπογραμμίζοντας όμως ότι είναι σημαντικό να μην χαθούν από το επίκεντρο τα κέρδη για τους Παλαιστινίους και τα αραβικά και μουσουλμανικά κράτη, μεταξύ των οποίων ο τερματισμός σχεδίων εκτοπισμού των κατοίκων της Γάζας.
Το σχέδιο των 20 σημείων δεν απαντά σε ορισμένα ερωτήματα, ιδιαίτερα εκείνα που αφορούν τη μεταβατική διακυβέρνηση της Γάζας και την ανάπτυξη μιας Διεθνούς Δύναμης Σταθεροποίησης για την εκπαίδευση και υποστήριξη των παλαιστινιακών αστυνομικών δυνάμεων. Ωστόσο, το γεγονός ότι προβλέπει τον τερματισμό των συγκρούσεων, τη διασφάλιση ότι οι Παλαιστίνιοι θα παραμείνουν και θα συμβάλουν στην ανοικοδόμηση της Γάζας, καθώς και την πλήρη αποχώρηση του Ισραήλ από τον θύλακα, συνιστούν σημαντικά επιτεύγματα, σύμφωνα με τον ίδιο αξιωματούχο.
Αυτοί είναι και οι λόγοι που το σχέδιο εγκρίθηκε άμεσα το βράδυ της Δευτέρας από τους υπουργούς Εξωτερικών της Σαουδικής Αραβίας, της Ιορδανίας, των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, της Ινδονησίας, του Πακιστάν, της Τουρκίας, του Κατάρ και της Αιγύπτου, σύμφωνα με πηγή που πρόσκειται στο Ριάντ.
Η Χαμάς, επομένως, θεωρητικά έχει ελάχιστα περιθώρια παρά να αποδεχθεί τη συμφωνία και να αρχίσει να εμπλέκεται στη διαδικασία, ιδίως καθώς αυτό είναι η επιθυμία των κρατών που βρίσκονται πιο κοντά της, δηλαδή της Αιγύπτου, του Κατάρ και της Τουρκίας, δήλωσε ο αξιωματούχος. Αυτό θα απαιτούσε από την οργάνωση να αφοπλιστεί, αίτημα που διαχρονικά απορρίπτει, αν και το σχέδιο προβλέπει αμνηστία για όσους «δεσμευτούν στην ειρηνική συνύπαρξη» και ασφαλή διέλευση για όσους θελήσουν να αποχωρήσουν.
Ο πρωθυπουργός του Κατάρ, σεΐχης Μοχάμεντ μπιν Αμπντουλραμάν μπιν Τζασίμ Αλ Θανί, δήλωσε ότι η χώρα του και η Αίγυπτος παρέδωσαν το σχέδιο στη Χαμάς το βράδυ της Δευτέρας. Αντιπροσωπεία της οργάνωσης, με την υποστήριξη του Ιράν, είπε σε αξιωματούχους από το Κατάρ, την Αίγυπτο και την Τουρκία στην Ντόχα την Τρίτη ότι εξετάζει προσεκτικά την πρόταση και ζητεί διευκρινίσεις για ορισμένα τεχνικά ζητήματα, σύμφωνα με πηγές του Bloomberg.
Η Χαμάς ετοιμάζει την απάντησή της μόλις ολοκληρώσει τις διαβουλεύσεις με άλλες παλαιστινιακές οργανώσεις για το σχέδιο, ανέφερε η πηγή. Την Τρίτη, ο Τραμπ δήλωσε ότι η Χαμάς, που έχει χαρακτηριστεί τρομοκρατική οργάνωση από τις ΗΠΑ, την Ευρωπαϊκή Ένωση και άλλες χώρες, έχει «τρεις ή τέσσερις ημέρες» για να αποφασίσει.
Υπάρχουν στόχοι «που αρχίζουν να υλοποιούνται, δηλαδή ο τερματισμός του πολέμου», είπε ο σεΐχης Μοχάμεντ σε συνέντευξη στο Al-Jazeera αυτή την εβδομάδα. «Υπάρχουν ζητήματα που χρειάζονται διευκρίνιση και άλλα που σίγουρα απαιτούν συζήτηση και διαπραγμάτευση».
Ο ηγέτης του Κατάρ είπε ότι η χώρα του και εκπρόσωποι άλλων αραβικών και μουσουλμανικών κρατών «εργάστηκαν με την αμερικανική πλευρά» μετά τη συνάντηση με τον Τραμπ στη Νέα Υόρκη για να ενσωματωθούν τα σχόλιά τους στο σχέδιο για τη Γάζα και ότι κάποια «λήφθηκαν υπόψη». Άλλα «δεν λήφθηκαν, φυσικά», πρόσθεσε ο σεΐχης Μοχάμεντ.
Δεν έδωσε συγκεκριμένες λεπτομέρειες, τόνισε όμως ότι ελπίζει όλοι να δουν και να προσεγγίσουν το σχέδιο «εποικοδομητικά» ώστε «να βρεθεί λύση που θα σταματήσει την αιματοχυσία».
Κάποια σημεία της πρότασης είναι «ασαφή» και «δεν μπορούν να μένουν θολά», όπως ποιος θα διοικεί τη Διεθνή Δύναμη Σταθεροποίησης (ISF), πώς θα καθοριστούν οι αρμοδιότητές της και για πόσο θα παραμείνει στη Γάζα, σύμφωνα με τον H. A. Hellyer, ανώτερο ερευνητή στο Royal United Services Institute του Λονδίνου. Στην πρόταση, η ISF περιγράφεται ως «μακροπρόθεσμη λύση για την εσωτερική ασφάλεια».
Άλλα ζητήματα αφορούν το χρονοδιάγραμμα της ισραηλινής αποχώρησης και ποιος θα αποφασίσει πότε η Παλαιστινιακή Αρχή θα έχει μεταρρυθμιστεί επαρκώς ώστε να αναλάβει τον έλεγχο της Γάζας, είπε ο Hellyer, χωρίς να παραλείψει τη θολή διατύπωση γύρω από το παλαιστινιακό κράτος, βασικό αίτημα των αραβικών και μουσουλμανικών χωρών. Η Παλαιστινιακή Αρχή ελέγχει σήμερα τμήματα της Δυτικής Όχθης, αλλά δεν έχει καμία εξουσία στη Γάζα.
«Αυτό το σύμπλεγμα αραβικών και μουσουλμανικών χωρών θα εγκρίνει το σχέδιο ούτως ή άλλως, απλώς επειδή θα θεωρήσουν ότι οποιοδήποτε σχέδιο που έστω μειώνει την κλίμακα της κρίσης είναι καλύτερο από το να συνεχίζει ο Νετανιάχου τον καταστροφικό του πόλεμο», δήλωσε ο Hellyer.
Η πρόταση προβλέπει ότι «πλήρης ανθρωπιστική βοήθεια» θα πρέπει να εισέλθει στη Γάζα και η διανομή να γίνει από οργανισμούς του ΟΗΕ «χωρίς παρεμβάσεις από τα δύο μέρη».
Κύρια προτεραιότητα για τα πλούσια σε πετρέλαιο κράτη του Κόλπου είναι να απομακρυνθούν από τις συγκρούσεις και να επικεντρωθούν στα φιλόδοξα οικονομικά και επενδυτικά τους σχέδια. Οι περιφερειακοί ηγέτες θεωρούν επίσης ότι η στήριξη και η συμβολή τους στην υλοποίηση μιας ειρηνευτικής συμφωνίας για τη Γάζα που προωθεί ο Τραμπ θα ενισχύσει την προσωπική τους σχέση με τον Αμερικανό πρόεδρο και θα προαγάγει τα συμφέροντά τους στην Ουάσινγκτον.
«Θα μπορούσε κανείς να το αποκαλέσει σχέδιο Τραμπ, αλλά όλα ξεκίνησαν από το Άμπου Ντάμπι», δήλωσε ο Abdulkhaleq Abdulla, ερευνητής στο Belfer Center for Science and International Affairs της Σχολής Kennedy του Χάρβαρντ, με έδρα το Ντουμπάι, αναφερόμενος στον καθοριστικό ρόλο που, όπως είπε, έπαιξαν οι διπλωμάτες των ΗΑΕ στη διαμόρφωση του σχεδίου των 20 σημείων και στην οικοδόμηση συναίνεσης με άλλα κράτη της περιοχής.
Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΑΕ, σεΐχης Αμπντουλάχ μπιν Ζαγιέντ, συναντήθηκε με τον Νετανιάχου στη Νέα Υόρκη πριν από την παρουσίαση του σχεδίου.
Ένας ακόμη πιθανός μεγάλος κερδισμένος, εφόσον το σχέδιο για τη Γάζα γίνει αποδεκτό και υλοποιηθεί, είναι ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Η εμπλοκή της Άγκυρας ενισχύει τη στενή προσωπική σχέση ανάμεσα σε εκείνον και τον Τραμπ και δίνει στην Τουρκία επιρροή στις παλαιστινιακές υποθέσεις και εξέχοντα ρόλο στην ανοικοδόμηση της Γάζας. Επίσης, εξυπηρετεί τα τουρκικά συμφέροντα, ιδίως στη γειτονική Συρία, σύμφωνα με την Aslı Aydıntaşbaş, διευθύντρια του Turkey Project στο Brookings Institution στην Ουάσινγκτον.
«Η ιδιαίτερη σχέση του Τραμπ με τον Ερντογάν καθιστά απολύτως σαφές ότι θεωρεί την Τουρκία βασικό εταίρο για την ασφάλεια στην περιοχή», είπε.
Πηγή: skai.gr
Ακολουθήστε το Agrinio2Day στο Google News
