Η ενεργοποίηση του άρθρου 4 του ΝΑΤΟ: Τι σημαίνει η κίνηση της Πολωνίας και ποιες οι επιπτώσεις για την Ελλάδα
Του Στέφανου Νικολαΐδη
Η απόφαση της Πολωνίας να ενεργοποιήσει το άρθρο 4 του ΝΑΤΟ μετά τις επιθέσεις με ρωσικά drones, αποτελεί ένα σήμα συναγερμού με πολλαπλές αναγνώσεις. Δεν πρόκειται για το άρθρο 5 – την περίφημη «ρήτρα συλλογικής άμυνας» – αλλά για έναν προθάλαμο, που φανερώνει τη σοβαρότητα της κατάστασης.
Όπως εξηγεί στο skai.gr ο Κωνσταντίνος Φίλης, διευθυντής του Ινστιτούτου Διεθνών Υποθέσεων, η κίνηση της Βαρσοβίας λειτουργεί ως «πρώτο crash test» για το ΝΑΤΟ, αλλά και ως δοκιμασία συνοχής σε μια περίοδο που η στάση του Ντόναλντ Τραμπ δημιουργεί αβεβαιότητες για την αποφασιστικότητα της Συμμαχίας.
Tο crash test της Ρωσίας και το αίνιγμα της αμερικανικής στάσης
«Είναι σημαντική γιατί δεν συνηθίζεται και γιατί δεν έχει λάβει χώρα στο παρελθόν πολλές φορές, δεν είναι κάτι συχνό», τονίζει ο κ. Φίλης, εξηγώντας ότι η ενεργοποίηση του άρθρου 4 «βάζει ένα πλαίσιο» αλλά παραμένει «ένας προθάλαμος».
Σύμφωνα με τον ίδιο, η βαρύτητα δεν βρίσκεται μόνο στην πράξη της Πολωνίας, αλλά και στο γεγονός ότι «η Ρωσία είναι αυτή που δοκιμάζει το ΝΑΤΟ», τόσο επιχειρησιακά όσο και πολιτικά.
Το περιστατικό με τα drones δεν είναι τυχαίο, λέει χαρακτηριστικά. «Για τον αριθμό των drones που μιλάμε είναι σαφές ότι η Ρωσία αποφάσισε, έχοντας αποθρασυνθεί από τη στάση του Τραμπ, να πάει μισό βήμα παρακάτω και να τεστάρει μεταξύ άλλων και τη συνοχή του ΝΑΤΟ».
Ενώ η ενεργοποίηση του άρθρου 4 φανερώνει ετοιμότητα, ο Κωνσταντίνος Φίλης εκτιμά πως «η βούληση των κρατών μελών, ειδικότερα των Ηνωμένων Πολιτειών, σε περίπτωση που κάποιο κράτος μέλος δεχθεί επίθεση, είναι εν αμφιβόλω». Και τούτο γιατί, όπως τονίζει, «δεν αισθάνομαι βέβαιος ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες, υπό την παρούσα ηγεσία του Ντόναλντ Τραμπ, θα έχουν την ίδια αντιμετώπιση μιας απειλής όπως τις προηγούμενες δεκαετίες».
Η ελληνική διάσταση και τα όρια του ΝΑΤΟ
Η συγκυρία, σύμφωνα με τον κ. Φίλη, προσφέρει στην Αθήνα ευκαιρίες στη δημόσια διπλωματία.
«Πρέπει να υπομνήσουμε τον παραβατικό χαρακτήρα των τουρκικών drones και γενικότερα της Τουρκίας σε σχέση με τον δικό μας εναέριο χώρο». Η Ελλάδα, λέει, οφείλει να αναδεικνύει ότι «οι μέθοδοι που χρησιμοποιεί η Τουρκία απέναντι στην Ελλάδα είναι αντίστοιχες με αυτές που χρησιμοποιεί η Ρωσία απέναντι στην Ουκρανία, την Πολωνία και τις Βαλτικές χώρες».
Ωστόσο, υπογραμμίζει τα όρια του ΝΑΤΟ για την ελληνική πλευρά. «Θα ήταν άστοχο να χρησιμοποιήσουμε την πλατφόρμα του ΝΑΤΟ για να αντιμετωπίσουμε την τουρκική επιθετικότητα. Για την ευρωπαϊκή πλατφόρμα όμως είναι άλλη κουβέντα». Εκεί, λέει, «υπάρχουν πρόνοιες μετά τη Λισαβώνα που μπορούν να είναι χρήσιμες για την Ελλάδα».
Η στρατηγική για την Αθήνα, σύμφωνα με τον κ. Φίλη, πρέπει να συνδυάζει την ετοιμότητα σε επιχειρησιακό επίπεδο με την ενίσχυση εναλλακτικών δικτύων ασφαλείας.
«Η Ελλάδα θα πρέπει να είναι έτοιμη ανά πάσα στιγμή μόνη της να αντιμετωπίσει την Τουρκία επιχειρησιακά», σημειώνει, προσθέτοντας ότι τα διπλωματικά πλαίσια στα οποία μπορεί να βασιστεί δεν είναι το ΝΑΤΟ αλλά «η ΕΕ και οι σχέσεις που έχει σφυρηλατήσει με χώρες όπως η Αίγυπτος, το Ισραήλ, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και η Σαουδική Αραβία».
Συμπέρασμα
Το μήνυμα είναι διπλό: από τη μία το ΝΑΤΟ δέχεται μια «πρώτης τάξεως δοκιμασία» από τη Ρωσία, από την άλλη η Ελλάδα πρέπει να επενδύσει σε ευρωπαϊκά και περιφερειακά σχήματα ασφαλείας, διατηρώντας την ετοιμότητά της. Και όλα αυτά υπό τη σκιά ενός νέου παράγοντα αβεβαιότητας, που δεν είναι άλλος από τον ένοικο του Λευκού Οίκου.
«Δεν φαίνεται να είναι προσηλωμένη η αμερικανική ηγεσία στην υπεράσπιση με κάθε τρόπο των συνόρων του ΝΑΤΟ», καταλήγει ο κ. Φίλης, περιγράφοντας το «αίνιγμα Τραμπ» που αιωρείται πάνω από τη Συμμαχία.
Πηγή: skai.gr
Ακολουθήστε το Agrinio2Day στο Google News
