Τι θέλει η Ρωσία και τι διεκδικούν οι ΗΠΑ από την Ουκρανία

Ο Ντόναλντ Τραμπ με το τηλεφώνημα στο Κρεμλίνο και τη συνομιλία με τον Βλαντιμίρ Πούτιν έθεσε επί της ουσίας δημόσια την έναρξη αυτού που από τον ίδιο λογίζεται ως «ειρηνευτική διαδικασία». Ο τρόπος με τον οποίο ο ισχυρότερος άνθρωπος στον πλανήτη διαχειρίζεται μετά τη Γάζα και τον πόλεμο που μαίνεται εδώ και σχεδόν τρία χρόνια στην Ουκρανία είναι ίδιος -αν όχι πανομοιότυπος-, ταυτόσημος. Απαρχή για τις αμερικανικές κινήσεις είναι η επιχειρηματική οπτική κάθε προβλήματος. Για τον πρόεδρο των ΗΠΑ, τον οποίο ως «παράσημο» ο υπουργός Εθνικής Αμυνας της χώρας του χαρακτήρισε «πρόεδρο-επιχειρηματία», ο πόλεμος δεν κάνει καλό γιατί πλήττει κυρίως τις επιχειρήσεις και την οικονομία. Το αφήγημα-πρόταση Τραμπ εμπεριέχει σαφώς το «κέλυφος» του «σκοτώνονται άνθρωποι», αλλά μόνο ως τέτοιο προκάλυμμα, δηλαδή της επιχειρηματικής του προσήλωσης στα πάντα.

Ο Ντόναλντ Τραμπ είναι πολλά αλλά δεδομένα δεν είναι ούτε ντροπαλός – ούτε και ανακόλουθος. Το γεγονός και μόνο ότι επικοινώνησε με τη Ρωσία χωρίς να ενημερώσει αρχικά το Κίεβο και άφησε στη συνέχεια τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι να αναμένει τηλέφωνό του μέχρι ο ίδιος να τελειώσει με την τελετή ορκωμοσίας της νέας επικεφαλής των Υπηρεσιών Πληροφοριών, Τούλσι Γκάμπαρντ, δείχνει πως για τον ίδιο το τι πιστεύει ή τι θέλει η Ουκρανία είναι δευτερεύον.

Το συγκεκριμένο σκηνικό γίνεται ακόμη πιο αποκαλυπτικό για τις προθέσεις και τα σχέδια του Αμερικανού προέδρου αν δοθεί σημασία πως ο ίδιος τόνισε -χωρίς να ερωτηθεί- και μάλιστα δύο φορές ότι τα ποσοστά δημοφιλίας του Ουκρανού προέδρου είναι σε ιστορικό χαμηλό και ότι πρέπει άμεσα να πάει σε εκλογές. Ο Τραμπ προέταξε κοινώς σε όποιον σκέφτηκε -ευλόγως- ότι δεν είναι δυνατόν οι ΗΠΑ, που έχουν από την αρχή σταθεί με όλους τους τρόπους δίπλα στο Κίεβο, να καταφέρονται εναντίον του Ζελένσκι, ένα επιχείρημα της μορφής «δεν έχει τη νομιμοποίηση του λαού του».

Τον Ντόναλντ Τραμπ διαχρονικά αφήνουν παγερά αδιάφορο όλα τα δομικά στοιχεία ενός θέματος, εάν αυτά δεν καταλήγουν σε ένα κέρδος -ιδανικά βραχυπρόθεσμο- για τον ίδιο, την εικόνα του ή τη χώρα του. Η περίπτωση της Ουκρανίας φαίνεται δυστυχώς ότι ανήκει σε αυτή την κατηγορία θεμάτων σήμερα για το οβάλ γραφείο.

Τι θα υπογράψει το Κίεβο
Το Κίεβο σωστά έχει σήμερα κατανοήσει πως με τον τρόπο που κινείται σε όλα τα επίπεδα η Ουάσινγκτον, η πρόταση δεν θα περιλαμβάνει τις ουκρανικές θέσεις, όχι τουλάχιστον όπως αυτές εκφράζονται από τον πρόεδρο της χώρας.

Ο Τραμπ σε συνεννόηση με τον Πούτιν θα χαράξουν εκ νέου τα σύνορα στην Ανατολική Ευρώπη και το οβάλ γραφείο θέλει διασφαλίσεις όχι μόνο από το Κίεβο πως θα δώσει 500 δισ. σε σπάνιες γαίες για να συνεχίσει να λαμβάνει αμερικανικά όπλα αλλά και από τη Μόσχα ότι θα δώσει εντολή οι στρατιώτες της να αποχωρήσουν από τα συγκεκριμένα σημεία τα οποία τελούν -τα περισσότερα- υπό ρωσική κατοχή.

Το πιθανότερο σενάριο θέλει τη Μόσχα να ζητά αναγνώριση από την ουκρανική πλευρά ρωσικής κυριότητας στη χερσόνησο της Κριμαίας, την οποία η Μόσχα έχει στην κατοχή της από το 2014 και δεδομένα αποχώρηση των Ουκρανικών στρατευμάτων από τη ρωσική επαρχία του Κουρσκ, εκεί που αιφνιδιαστικά εισέβαλαν τον Αύγουστο του 2024 και έκτοτε, αν και έχουν υποχωρήσει, είναι αδύνατο για τις ρωσικές και τις βορειοκορεατικές δυνάμεις να τις εκδιώξουν. Ο Τραμπ, που σήμερα χωρίς δισταγμό αναφέρει πως «η Ρωσία έχει χάσει στρατιώτες για το 20% της Ουκρανίας και θέλει να κρατήσει τις συγκεκριμένες περιοχές», δεν θα αναγνωρίσει το ίδιο δικαίωμα και στους Ουκρανούς στο Κουρσκ.

Την ίδια στιγμή ο Αμερικανός Πρόεδρος σε επίμονες ερωτήσεις για το εάν επιστραφούν περιοχές στην Ουκρανία άφησε ανοιχτό παράθυρο «για κάποιες», όπως είπε, καθώς έχει ξεκάθαρη εικόνα ότι η εμπορική συμφωνία με το Κίεβο και οι αμερικανικές οικονομικές διασφαλίσεις πρέπει να έχουν και πρακτικό έρεισμα.

Το τέλος της συγκεκριμένης διαδρομής περιλαμβάνει -δυστυχώς για το Κίεβο- μια πρόταση-πλαίσιο στην οποία θα κληθεί να συζητήσει σε ένα τραπέζι στο οποίο τα χαρτιά θα έχουν ήδη μοιραστεί. Ο Τραμπ, ως ένθερμος υποστηρικτής του δόγματος «δίκαιο είναι το δίκαιο του ισχυρού», θα έχει απαιτήσεις για ένα συγκεκριμένο αποτέλεσμα και για να το επιτύχει -όντας δεδομένα στη θέση του ισχυρού- δεν θα διστάσει να πιέσει ή και να εκβιάσει καταστάσεις.

Δύσκολες επιλογές
Η Ουκρανία του Ζελένσκι δεν έχει σήμερα πολλές επιλογές και όσες έχει είναι και πάλι όλες δύσκολες και επίπονες. Η επιλογή να αποδεχθεί ότι εδώ και τρία χρόνια θυσιάζει τους ανθρώπους της αμυνόμενη ενάντια στη Ρωσία για να καταλήξει με ένα χαρτί στο οποίο αυτή τουλάχιστον η θυσία δεν θα αναγνωρίζεται και δεν θα αποτυπώνεται είναι μάλλον απίθανη.

Ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι οφείλει και στους Ουκρανούς αλλά και στον δικό του αγώνα -ανεξάρτητα από το τι πιστεύουν οι άλλοι- να κάνει εκλογές στη χώρα του και να δώσει άμεσα σε αυτούς που θυσιάζονται το δικαίωμα στην επιλογή. Η κοινωνία στην Ουκρανία έχει αλλάξει δύο φορές από το 2014 μέχρι και σήμερα σημαντικά στάση απέναντι στα πράγματα και αν οι Ουκρανοί είναι σε θέση για ακόμη μία φορά να αποδεχθούν το «όχι» στο ΝΑΤΟ πολύ δύσκολα θα αποδεχθούν ότι θα βρεθούν να πληρώνουν για μία εισβολή που δεν διέπραξαν αλλά υπέστησαν.

Το μεγάλο ζήτημα, όπως αυτό αποτυπώνεται σήμερα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αλλά και στον ουκρανικό Τύπο, είναι αν η συμφωνία για την επόμενη μέρα που θέλουν οι ΗΠΑ αφορά μια Ουκρανία μικρότερη ακόμη και από το 2022, τότε ποιος είναι ο λόγος να πληρώσει η χώρα 500 δισ. στον νέο πρόεδρο των ΗΠΑ.

Στην Ουκρανία σήμερα, παρά τα όσα γίνονται επίσης σε πολιτικό και διπλωματικό επίπεδο, οι κατοίκοι αξιώνουν να ακουστούν και ίσως και γι’ αυτούς να είναι μία καλή ευκαιρία οι εκλογές. Στην πλειοψηφία τους σήμερα δεν θέλουν άλλο πόλεμο αλλά είναι ακόμη μεγαλύτερη σήμερα η πλειοψηφία που δεν θέλει περισσότερη αμερικανική εμπλοκή στα εσωτερικά της χώρας.

Μια επίσης δύσκολη και σήμερα όχι και τόσο «κρυφή» δήλωση από την πλευρά του ουκρανικού στρατού αναφέρει ότι δεν γίνεται να υπάρξει κατάπαυση του πυρός, πόσο μάλλον τέλος στον πόλεμο – ανεξάρτητα μάλιστα από το τι θα πει η πολιτική ηγεσία της χώρας.

Παράλληλα ο στρατός στην Ουκρανία, με την κεντρική διοίκηση να μην τοποθετείται αλλά και να μη ζητά και αυτοσυγκράτηση από τα στελέχη της, αναφέρει ότι έχει στα χέρια του σημαντικό αριθμό από προηγμένα δυτικά όπλα.

Οι συγκεκριμένοι πυρήνες αναφέρουν ότι ο πόλεμος θα τελειώσει όταν αυτοί που πολεμούν στα πεδία των μαχών το αποφασίσουν κι αυτό γεννά αυτόματα εφιαλτικά σενάρια.
Αν τα συγκεκριμένα όπλα είναι όντως στα χέρια στρατιωτικών κύκλων που θα αποφασίσουν να αντιταχθούν σε μια ταπεινωτική συμφωνία, τότε κανένας δεν μπορεί να εγγυηθεί ότι αυτά δεν θα χρησιμοποιηθούν είτε κατά μεγάλων ρωσικών πόλεων είτε κατά της κυβέρνησης και των εκπροσώπων της στο εσωτερικό.

Ο τρόπος με τον οποίο ο Τραμπ διαχειρίζεται το ουκρανικό ζήτημα ξεκάθαρα δημιουργεί σοβαρό και ρεαλιστικό ενδεχόμενο η Ουκρανία να επιστρέψει στις ζοφερές καταστάσεις του 2014, με τις συνέπειες να μοιάζουν με μεγαλύτερο εφιάλτη από αυτόν του πολέμου ενάντια σε έναν εισβολέα.

Ο Ζελένσκι
Ο δρόμος θα είναι δεδομένα δύσκολος και για τον Ζελένσκι. Ο ηθοποιός που μετατράπηκε σε ηγέτη και ένωσε τον λαό του καλείται να ζυγίσει και το δικό του πολιτικό και όχι μόνο μέλλον.

Ο τρόπος που ο Ντόναλντ Τραμπ τον αντιμετωπίζει -παρότι συναντήθηκε δύο φορές μαζί του προτού ορκιστεί πρόεδρος- δείχνει ότι δεν τον τοποθετεί στην ίδια κλίμακα όχι με τον ίδιο αλλά ακόμη και με τον Βλαντιμίρ Πούτιν. Το ότι ο πρόεδρος μιας χώρας αφήνεται βορά στα σχόλια του γιου του Τραμπ, ο οποίος ούτε λίγο ούτε πολύ τον έχει αποκαλέσει επαίτη, είναι επίσης ενδεικτικό της αντίληψης που έχει η Ουάσινγκτον σήμερα για τον Ουκρανό πρόεδρο.

Ο Ζελένσκι δεν έχει όμως μόνο εχθρούς στο εξωτερικό. Στο εσωτερικό η αντιπολίτευση της χώρας τον κατηγορεί ότι έχει σφετεριστεί την εξουσία και προχωρά στον πολιτικό θάνατο και την εξορία κάθε αντιπάλου του φιμώνοντας κάθε φωνή που έχει διαφορετική άποψη.

Ο πρόεδρος της χώρας έχει ακόμη όμως επιλογές. Οι εκλογές που θα δώσουν τον τρόπο στον ουκρανικό λαό να εκφραστεί και να επιλέξει το μέλλον του, φαντάζουν σήμερα για τον πολιτικό Ζελένσκι και ως μονόδρομος.

Το τι θα επιλέξει να κάνει ο ίδιος είναι άγνωστο και εάν λάβουμε ως δεδομένο τα άκρως αμαρτωλό πολιτικό παρελθόν της Ουκρανίας μοιάζει παρακινδυνευμένη οποιαδήποτε πρόβλεψη.

Σε κάθε περίπτωση όμως, είναι ακραίο για τον οποιονδήποτε έχει παρακολουθήσει έστω και τα βασικά από την πορεία και τον αγώνα των Ουκρανών να πιστέψει πως θα αποδεχθούν στο σημερινό κρισιμότατο για την επιβίωσή τους ως χώρα σημείο έναν δικτάτορα ή, ακόμη χειρότερα, μια «μαριονέτα» ανεξάρτητα από το αν αυτή θα ελέγχεται από το κέντρο στην Ανατολή ή τη Δύση.

protothema.gr

Ακολουθήστε το Agrinio2Day  στο Google News