Τα αγκάθια της εκκλησιαστικής περιουσίας και η συνταγματική αναθεώρηση

Τέλος στη συζήτηση για διαχωρισμό Κράτους – Εκκλησιας μετά τη συνάντηση Μητσοτάκη – Ιερωνυμου
Της Δώρας Αντωνιου
Ηρθε η ώρα να ευοδωθεί η προσπάθεια συνεργασίας ανάμεσα στην Πολιτεία και την Εκκλησία για την αξιοποίηση της εκκλησιαστικής περιουσίας; Οι αποτυχίες του παρελθόντος κάνουν τους άμεσα εμπλεκόμενους να κρατούν μικρό καλάθι, παρά την εκατέρωθεν διατύπωση καλών προθέσεων. Η χθεσινή συνάντηση του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, με τον Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο έφερε και πάλι το θέμα στο προσκήνιο. Οι χαμηλοί τόνοι, ωστόσο, ιδιαίτερα από την πλευρά της κυβέρνησης, δείχνουν ότι ούτε εύκολο ούτε απλό θεωρείται το εγχείρημα.

Σε αυτή τη συγκυρία δύο είναι τα πεδία στα οποία θα μπορούσαν να υλοποιηθούν συνέργειες: η διάθεση ακινήτων και εγκαταστάσεων της Εκκλησίας για προγράμματα στέγασης και η από κοινού αξιοποίησης περιουσιακών στοιχείων της Εκκλησίας. Ως προς το πρώτο, η συζήτηση που σε πρώτη φάση είχε γίνει στη συνάντηση του πρωθυπουργού με τον κ. Ιερώνυμο στα τέλη του 2023 αφορά την αξιοποίηση ακινήτων που έχει στη διάθεσή της η Εκκλησία ώστα να διαμορφωθούν με ευθύνη της Πολιτείας σε φοιτητικές εστίες και να διατεθούν με κοινωνικά – εισοδηματικά κριτήρια σε φοιτητές και την ανέγερση ακινήτων σε εκκλησιαστικές εκτάσεις , προκειμένου να δοθούν διαμερίσματα σε νέα ζευγάρια, στο πλαίσιο των προγραμμάτων αντιμετώπισης της στεγαστικής κρίσης.

Οσον αφορά την από κοινού αξιοποίηση περιουσιακών στοιχείων της Εκκλησίας, η προϊστορία περιλαμβάνει αρκετές αποτυχημένες προσπάθειες, ενώ είναι ενδεικτικό ότι από το 2009 γίνονται συζητήσεις με τις διαδοχικές κυβερνήσεις – Γιώργου Παπανδρέου, Αντώνη Σαμαρά, Αλέξη Τσίπρα – κάποιες φορές σε προχωρημένο στάδιο, αλλά καμιά δεν έφτασε σε υλοποίηση. Σε αυτά θα πρέπει να προστεθεί και η παρουσίαση τον Σεπτέμβριο του 2022, παρουσία του κ. Μητσοτάκη, του πολύ φιλόδοξου εγχειρήματος «Green Σχιστό», που είχε προβληθεί σαν ένα «μικρό Ελληνικό» και σαν το έργο που θα άλλαζε τα δεδομένα και την εικόνα της δυτικής Αττικής. Το πρότζεκτ αφορούσε συμφωνία μεταξύ της Εκκλησίας και του ΤΑΙΠΕΔ για την αξιοποίηση έκτασης 3.000 στρεμμάτων της Εκκλησίας στο Σχιστό, όπου προβλεπόταν, μεταξύ άλλων, η κατασκευή σταθμού εμπορευματοκιβωτίων, συνεδριακών κέντρων, εμπορικών χρήσεων, ξενοδοχείων, κ.λπ.. Το μεγαλεπήβολο σχέδιο τελικά ναυάγησε και τον Αύγουστο του 2023 ανακοινώθηκε η διάλυση της Σχιστό Α.Ε..

Αυτά είναι τα δεδομένα που κάνουν και τις δύο πλευρές να μιλούν για τον νέο κύκλο συζητήσεων για διαδικασία που βρίσκεται σε πολύ πρώιμο στάδιο. Οπως αναφέρουν πηγές του Μεγάρου Μαξίμου, θα συσταθούν ομάδες εργασίας που θα πρέπει να καταγράψουν τα ακίνητα και τις εκτάσεις για τα οποία γίνεται λόγος, να διαπιστώσουν την κατάσταση στην οποία βρίσκονται, αν είναι κατοικήσιμα, το νομικό καθεστώς τους, αν εκκρεμούν αμφισβητήσεις ή είναι διεκδικήσιμα και το ιδιοκτησιακό καθεστώς δεν είναι ξεκάθαρο. Προβληματισμός για το εάν και κατά πόσο είναι ώριμες να προχωρήσουν τώρα συγκεκριμένες δράσεις επικρατεί και σε εκκλησιαστικούς κύκλους, που από την πλευρά τους εκφράζουν ενδοιασμούς για τον χρόνο που θα απαιτηθεί προκειμένου να φθάσουμε σε στάδιο υλοποίησης συγκεκριμένων κοινών πρωτοβουλιών. Να σημειωθεί ότι ήταν η αντίδραση της Ιεραρχίας που σταμάτησε πριν την ολοκλήρωσή της τη συμφωνία που είχε συζητήσει για την αξιοποίηση της εκκλησιαστικής περιουσίας και τη μισθοδοσία των ιερέων ο Αρχιεπίσκοπος με τον τότε πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα το 2018.

Από την πλευρά της Εκκλησίας παραμένει, βεβαίως, το αίτημα για ελάφρυνση της φορολογίας για τα ακίνητα που έχει στην κατοχή της και οι προτάσεις αξιοποίησης αποσκοπούν και σε αυτό. Παραμένουν, παράλληλα, ενεργές οι διεκδικήσεις έναντι του Δημοσίου για μια σειρά από ακίνητα και εκτάσεις.

Οπως επισημαίνει εκκλησιαστικός παράγοντας, από τη χθεσινή συνάντηση έχουν και οι δύο πλευρές να κερδίσουν, τουλάχιστον σε επίπεδο μηνυμάτων και επικοινωνίας. Η επίσκεψη του Αρχιεπισκόπου στο Μέγαρο Μαξίμου επισφραγίζει ότι οι σχέσεις ανάμεσα στις δύο πλευρές, που δοκιμάστηκαν με την νομοθέτηση του γάμου ομόφυλων ζευγαριών, έχουν αποκατασταθεί πλήρως. Η διαβεβαίωση του πρωθυπουργού ότι στην επικείμενη Συνταγματική Αναθεώρηση δεν θα μπει ζήτημα διαχωρισμού Κράτους και Εκκλησίας δείχνει ότι δεν υπάρχει διάθεση για ένα πιθανό νέο μέτωπο.

Πηγή: skai.gr

Ακολουθήστε το Agrinio2Day  στο Google News